Wachs Ber (Borys) (20.11.1858 Odessa – ?) – przemysłowiec, działacz społeczny.
Ber (Borys) Wachs urodził się w Odessie, w rodzinie kupieckiej. Ukończył sześć klas gimnazjum rosyjskiego. Od 1879 r. mieszkał w Łodzi. Pracował jako urzędnik w łódzkim oddziale fabryki obuwia. W 1882 r. założył tkalnię ręczną i zaczął produkować wełniane chustki. W 1904 r. wykupił stojącą obok przędzalnię wełny zgrzebnej Bayera i Wolfa. Chustki były nadal produkowane ręcznie, a w nowej tkalni mechanicznej produkowano tkaniny wełniane. Jego produkty trafiały przede wszystkim na rosyjski rynek. W 1905 r. firma Wachsa zatrudniała 500 robotników.
W latach I wojny światowej produkcja została prawie całkowicie wstrzymana. Sam Wachs jako obywatel rosyjski wyjechał do Moskwy. Tam angażował się w działalność Ogólnego Komitetu Pomocy Żydom Polskim wspierającego mieszkańców terenów okupowanych przez wojska niemieckie. W Kopenhadze i Sztokholmie zabiegał o pomoc finansową dla zubożałych Żydów rosyjskich u przywódców międzynarodowych żydowskich organizacji dobroczynnych. Powrócił do Łodzi. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości jego fabryka realizowała głównie rządowe zamówienia dla wojska.
Wachs od początku swojej działalności w Łodzi angażował się w działalność społeczną i charytatywną. Brał udział w akcji gromadzenia datków na rzecz ofiar pogromów żydowskich (m.in. pogromu w Kiszyniowie), demonstracji w czasie tzw. „buntu łódzkiego” w 1892 r., epidemii cholery w 1894 roku. Współtworzył Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności. Pełnił funkcję prezesa Łódzkiego Towarzystwa Pielęgnacji Chorych „Bikur Cholim”, Komitetu „Uzdrowisko”. Był też członkiem Zarządu Ligi Przeciwgruźliczej. Zasiadał w radach nadzorczych lub zarządach Łódzkiego Towarzystwa Szerzenia Wiedzy Handlowej, Giełdy, Banku Kupieckiego Łódzkiego. W latach 30. XX w. Wachs został wiceprezesem rady Łódzkiego Banku Depozytowego oraz członkiem zarządu Domu Transportowo-Ekspedycyjnego S. John i I. Rudomin, Sp. Akc. Jego dalsze losy są nieznane.
Źródło:
- Wachs Ber, [w:] Kempa A., Szukalak M., Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny, t. 2, Łódź 2002, ss. 132–133.