Żydzi osiedlali się tu zapewne już w trzeciej ćwierci XVI w., w sytuacji, gdy musieli opuścić pobliskie Krosno. W 1575 r. w spisie mieszczan leskich jest wymieniony Wolf z Kohorczina, czyli z Korczyny. Być może już w XVIII w. mieli kahał, bóżnicę i cmentarz. W 1785 r. mieszkało tu jednak tylko 80 Żydów.
W 1824 r. Korczyna była najludniejszym miastem na Podkarpaciu i miała 4298 mieszkańców, w tym jednak tylko 209 Żydów. W XIX w. słynęła z tkactwa. W 1870 r. gmina żydowska liczyła 707 osób i posiadała dwie synagogi, cmentarz i szkołę, do której uczęszczało 40 uczniów. W 1900 r. w samej Korczynie mieszkało 1026 Żydów, tj. 18,9% ogółu miesz-kańców. Działało tu założone rok wcześniej Towarzystwo Oszczędnościowo-Kredytowe, którego prezesem był Süssman Beck. Do 1900 r. liczebność gminy żydowskiej wzrosła do 1247 osób. Gmina utrzymywała wówczas dwie szkoły religijne. Miejscowi chasydzi byli podzieleni między zwolenników cadyka z Bełza i cadyka z Dzikowa. Każda z grup miała swój sztibłech, czyli salę modlitewną.
W 1921 r. mieszkało w samej Korczynie 796 Żydów na ogólną liczbę 4 517 mieszkańców, ale w trzy lata później było ich już tylko 642. Część z nich zapewne przeniosła się do Krosna, znajdując tam lepsze warunki pracy i życia. Funkcjonowało tu Stowarzyszenie Rękodzielników Żydowskich Jad Charuzim oraz Stowarzyszenie Kupców, którego prezesem był Beno Horowitz. W 1939 r. było tu 786 Żydów. Ostatnim przewodniczącym kahału był Bendet Axelrad, natomiast ostatnim rabinem korczyńskim Eliachu Rubin, którego Niemcy zamordowali razem z żoną i sześciorgiem dzieci.
Na początku okupacji hitlerowcy przesiedlili część Żydów krośnieńskich do Korczyny. Byli tu także Żydzi wysiedleni z Łodzi. Przewodniczącym Judenratu został mianowany w styczniu 1940 r. Oscar Rubin. Wiosną 1941 r. hitlerowcy zaczęli tworzyć w Korczynie getto. Przesiedlili do niego również Żydów z okolicznych wsi. W grudniu 1941 r. rozstrzelano na miejscowym cmentarzu żydowskim Żyda, który opuścił getto. W getcie zgromadzono ok. 700 Żydów, w tym 160 z okolicznych wsi. Zanim getto zlikwidowano, część Żydów przesiedlono do Krosna, skąd trafili później do Jasła. 12 VIII 1942 r. większość mieszkańców korczyńskiego getta wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu, 294 rozstrzelano w lesie w Warzycach, natomiast starców i chorych zamordowano w Woli Jasienickiej. Na miejscowym cmentarzu żydowskim rozstrzelano w masowej egzekucji 123 Żydów i 7 Polaków. Z Holokaustu uratował się dr Ignacy Bibring oraz jeszcze kilka osób przechowanych przez Polaków.
Nazwa pozycji | Przewidziano w roku ubiegłym | Wydatkowano w roku ubiegłym | Przewiduje się na rok 1932 | Ogólna suma danego działu |
Rabinat | ||||
Pensja rabina Markusa Lasara Rubina | 1940,00 | 1940,00 | 1950,00 | - |
Rabinki i podrabina Eljasa Rubina | - | - | 2100,00 | 4050,00 |
Administacja gminy | ||||
Pensja sekretarza Samsona Akselrada | 600,00 | 600,00 | 600,00 | |
materiały piśmianne i ksiegi metrykalne | 178,00 | 178,00 | 178,00 | 778,00 |
Bożnica | ||||
pensja szkolnika | 468,00 | 468,00 | - | |
pensja stróża bożnicy | 200,00 | 200,00 | 150,00 | |
światło | 600,00 | 600,00 | 600,00 | |
opał | 700,00 | 700,00 | 710,00 | 1460,00 |
Ubój rytualny | ||||
pensja rzezaka Jakóba Schiffa | 2108,00 | 2108,00 | 2250,00 | 2250,00 |
Łaźnia rytualna | ||||
pensja funkcjonariuszów, posługaczy - światło i opał | 1060,00 | 1060,00 | 1060,00 | 1840,00 |
Ubezpieczenia ogniowe | ||||
ubezpieczenie budynków od ognia | 42,00 | 42,00 | 46,00 | 46,00 |
Spłata długów | ||||
zwrot pożyczki w Kasie Oszczędności miasta Krosna | 860,00 | 624,00 | 236,00 | 236,00 |
Rzeźnia drobiu | ||||
opał rzeźni drobiu u kwitariusze opłat od rzeźni drobiu | 40,00 | 40,00 | 40,00 | 40,00 |
Razem | 10 700 |
Wysokość składek gminy wyznaniowej w Korczynie na rok 1932[1.2]
Osób 2 po 2 zł 60 – 31 zł 20 groszy
Osób 4 po 5 zł 60 – 67 zł 20 groszy
Osób 29 po 43 zł 50 – 522 zł - groszy
Osób 3 po 4 zł 80 – 57 zł 60 groszy
Osób 5 po 8 zł 50 – 102 zł - groszy
Osób 16 po 28 zł – 336 zł -1 groszy
Osób 1 po 2 zł 20 – 26 zł 40 groszy
Osób 11 po 27 zł 50 – 330 zł - groszy
Razem osób 99 po 154 zł 20 groszy, co daje 1850 złotych 40 groszy.
Lista składek została podana do publicznej wiadomości poprzez obwieszczenie w bożnicy.
Opłaty zbierana w rzeźni rytualnej w Korczynie: bydło - 82 groszy, ciele - 32 groszy, gęś - 90 groszy, kury - 40 groszy, kurcze - 20 groszy [1.3]. Opłata za miejsce na cmentarzu żydowskim w Korczynie: 50 złotych ar - 200 złotych.
- [1.1] Derżawnyj Archiw Lwiwskoj Obłasti (DALO), Lwowskoje Wojewodskoje Uprwlenije (Fond 1), opis 14, sprawa 3101, s.50
- [1.2] Derżawnyj Archiw Lwiwskoj Obłasti (DALO), Lwowskoje Wojewodskoje Uprwlenije (Fond 1) , opis 14, sprawa 3068, s. 45
- [1.3] Derżawnyj Archiw Lwiwskoj Obłasti (DALO), Lwowskoje Wojewodskoje Uprwlenije (Fond 1) , opis 14, sprawa 3067, s. 42