Od XIV w. aż do 1793 r., czyli do chwili II rozbioru Polski, Trzemeszno (noszące niemiecką nazwę Schermeisel) było najdalej wysuniętą na zachód miejscowością, należącą do starostwa międzyrzeckiego, zarazem – najdalej wysuniętym na zachód punktem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Stanowiło prywatną własność różnych niemieckich rodów, przede wszystkim von Seydlitzów, obecnych tutaj od 1370 r. do lat 20. XIX wieku.

W 1793 r. znalazło się w zaborze pruskim. Aż do 1945 r. istniał tu obszerny majątek ziemski, podzielony na trzy części, należący m.in. do Michgroviusa (1857), Hegewalda (1903) oraz rodziny Berlinerów (do 1945). Pozostałością po założeniu pałacowo-parkowym jest park krajobrazowy z początku XIX wieku. Sam pałac został zniszczony pod koniec II wojny światowej.

Prawa miejskie Trzemeszno otrzymało w 1805 r., lecz utraciło je już w 1870 roku. W XIX w. funkcjonowała tu kopalnia ałunu. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego... wzmiankuje je w 1880 r. pod nazwą „Czaromyśl”; urządzano tu wówczas jarmarki. W 1892 r. uzyskało połączenie kolejowe na linii Wierzbno–Rzepin. W 1933 r. liczebność mieszkańców wynosiła 1045, w 1939 r. – już 1170 (obecnie 672).

W 1945 r. nazwę wsi zmieniono na Czarnomyśl (bliską polskiej nazwie historycznej), a w 1946 r. – na Trzemeszno Lubuskie. Dotychczasowi mieszkańcy zostali wysiedleni do Niemiec. Jej miejsce zajęli polscy przesiedleńcy z Kresów, m.in. z Buczacza.

Bibliografia
  • Czaromyśl, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, s. 771.
Print