Pierwotna osada istniała w tym miejscu już na przełomie XI i XII wieku. W drugiej połowie XIII w. wybudowano zamek obronny, który ochraniał szlak handlowy z Opawy do Nysy. Prawdopodobnie w 1279 r. miała miejsce lokacja miasta na prawie magdeburskim. Prudnik posiadał wówczas mury obronne[1.1].
W 1327 r. książę Władysław Bytomski (1277–1352) złożył hołd lenny królowi Czech – od tego momentu Prudnik znajdował się pod zwierzchnictwem czeskim i dzielił losy polityczne Śląska. W 1373 r. w mieście i okolicy wybuchła epidemia dżumy. Wymarła wówczas ponoć cała ludność Prudnika, z wyjątkiem kilku osób, które schroniły się w pobliskich górach.
W 1526 r. zginął bezpotomnie król Czech i Węgier Ludwik II Jagiellończyk (1506–1526), a tym samym na tronie Czech zasiadł arcyksiążę austriacki Ferdynand Habsburg. W ten sposób Prudnik znalazł się pod panowaniem Habsburgów. W XVI w. miasto było dużym ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym. Tutejsi płóciennicy eksportowali swoje wyroby do Holandii. Podczas wojny trzydziestoletniej (1618–1648) miasto splądrowali i spalili Szwedzi (1642).
W 1742 r. Prudnik został przyłączony do Prus pod zmienioną nazwą Neustadt in Oberschlesien. W 1754 r. w Neustadt żyło 2905 mieszkańców, a w 1777 r. – już 3048[1.2]. Korzystne położenie przy szlaku handlowym z Wrocławia do Wiednia sprzyjało rozwojowi miasta. Na początku XIX w. w Neustadt rozwinął się przemysł włókienniczy. W 1825 r. w mieście żyło 4377 mieszkańców, w 1840 r. – 5911, a w 1868 r. – już 9735[1.1.2]. W 1876 r. otworzono linię kolejową łączącą miasto z Nysą i Koźlem.
W okresie międzywojennym wyniki plebiscytu 1921 r. zdecydowały o pozostaniu Neustadt w Niemczech. Podczas II wojny światowej w mieście istniał podobóz obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau (więźniarki pracowały w fabryce włókienniczej) oraz cztery obozy pracy przymusowej. W styczniu 1945 r. przez Neustadt przechodziły kolumny więźniów ewakuowanych z Auschwitz-Birkenau. W marcu 1945 r. miasto zajęły wojska radzieckie. W jego okolicach aż do maja 1945 r. broniły się niemieckie oddziały SS. Podczas walk zabudowa została poważnie zniszczona.
Od 1945 r. Prudnik należy do Polski. Początkowo nadano mu nazwę „Prądnik”, ale już w 1946 r. przywrócono tradycyjną słowiańską. Ludność niemiecka została w dużej mierze wysiedlona, a jej miejsce zajęli polscy przesiedleńcy z Nadwórnej w byłym województwie stanisławowskim oraz okolic Tarnopola. Od 1999 r. miasto jest stolicą powiatu w województwie opolskim.
Nota bibliograficzna
- Chrząszcz J., Historia miasta Prudnik, Opole 2015.
- Wetzel A., Historia miasta Prudnik na Górnym Śląsku, Opole 2005.