Nowy cmentarz żydowski w Rohatynie (ukr. nowe jewrejśke kładowyszcze, нове єврейське кладовище) znajduje się w północno-zachodniej części miasta przy wuł. Turjanśkoho (ukr. вулиця О. Турянськoгo), niedaleko drogi wylotowej T1417 w kierunku Przemyślan, w sąsiedztwie stacji benzynowej, otoczony osiedlem domków jednorodzinnych. Teren cmentarza ma powierzchnię ok. 0,33 ha; jest ogrodzony.

Według Pinkas Ha-Kehillot Polin gmina żydowska zakupiła ziemię pod cmentarz prawdopodobnie w okresie 1910–1930. Był zatem używany do regularnych pochówków prawdopodobnie tylko przez okres krótszy niż 10–20 lat. Ostatni znany pochówek miał miejsce w 1940 roku.

Na cmentarzu znajduje się obecnie kilkanaście macew. Pomimo to, można stwierdzić, że byli tu chowani znamienici członkowie gminy, o czym świadczą dobrze zachowane nagrobki z piaskowca, z których kilka wciąż nosi ślady dekoracji rzeźbiarskiej oraz polichromii w kolorze złotym, niebieskim i zielonym.

W latach 90. XX w. ocalali z Zagłady oraz potomkowie Żydów z Rohatyna ufundowali pomnik, na którym widnieją napisy w językach angielskim, ukraińskim i hebrajskim: „Cmentarz żydowski. Nagrobki zostały rozkradzione przez niemieckich nazistów w latach II wojny światowej (1941–1944)”.

W 2013 r. na cmentarzu pochowano szczątki ok. 12 mężczyzn, kobiet i dzieci, które zostały odkryte rok wcześniej w podziemiach kościoła pw. Narodzenia Bogarodzicy. Uważa się, że należą do osób żydowskiego pochodzenia, ukrywających się w piwnicach kościoła, który graniczył w czasie wojny z gettem w Rohatynie. W 2015 r. nad grobem wystawiono pomnik. 

Nowy cmentarz żydowski jest własnością miasta Rohatyn. Nie jest wpisany do rejestru zabytków. Cmentarzem opiekuje się organizacja Rohatyn Jewish Heritage.

Bibliografia

Print