Pasternak Józef Aleksander (01.07.1881 Częstochowa – 2.05.1940 Chicago) – pianista, altowiolista, dyrygent oper i orkiestr symfonicznych.

Wcześnie zaczął uczyć się muzyki pod kierunkiem dziadka i ojca, Zygmunta. W wieku jedenastu lat grał już na wszystkich niemal instrumentach. W latach 1894–1895 kształcił się w grze na fortepianie pod kierunkiem Aleksandra Michałowskiego, a w kompozycji – Zygmunta Noskowskiego w Instytucie Muzycznym w Warszawie. W 1895 r. wyjechał na tournée artystyczne po Stanach Zjednoczonych, koncertując z sukcesem jako pianista w wielu ośrodkach muzycznych. Po pewnym czasie osiadł w Stanach Zjednoczonych na stałe. Od 1900 r. grał na altówce, w latach 1903–1909 jako koncertmistrz w orkiestrze Metropolitan Opera w Nowym Jorku. W okresie 1909–1910 był asystentem dyrygenta, a w 1910–1913 dyrygentem koncertów niedzielnych tamże. W latach 1913–1914 dyrygent New Century Opera w Nowym Jorku. Od 1914 r. zajmował stanowisko dyrygenta letniej opery w Ravinia Park pod Chicago. Przez pięć lat dyrygował Philadelphia Symphony Orchestra, po czym przez taki sam okres był dyrygentem koncertów popularnych Boston Symphony Orchestra. Od 1916 r. zajmował ponadto stanowisko naczelnego dyrektora muzycznego i dyrygenta orkiestry wytwórni płyt Towarzystwa Fonograficznego Victor i Towarzystwa Fonograficznego Stanley. Od 1927 r. pracował w radiofonii jako dyrektor muzyczny i dyrygent działu muzyki symfonicznej i operowej w Towarzystwie Radiofonii Narodowej.

Bibliografia:

• Baker’s Biographical Dictionary of 20^th Century Classical Musicians, red. N. Slonimsky, New York 2001.
• Błaszczyk L.T., Dyrygenci polscy i obcy w Polsce działający w XIX I XX wieku, Kraków 1964.
• Current Biography. Who’s News and Why 1963, red. M. Block, New York 1963.
• The ASCAP Biographical Dictionary of Composers, Authors and Publishers, New York 1966.
• The National Cyclopedia of American Biography, t. 38, 1953.

Tekst na podstawie publikacji: Błaszczyk L.T., „Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX i XX wieku. Słownik biograficzny”, Warszawa 2014 (książka wydana dzięki wsparciu udzielonemu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce).