Szyfman (właśc. Schiffmann, także Schiffman, Schifman) Arnold (23.11.1882 Ulanów, Rzeszowskie – 11.01.1967 Warszawa) – dyrektor teatrów, reżyser, pisarz, krytyk teatralny.

Arnold Szyfman urodził się w Ulanowie, w żydowskiej rodzinie kupca Jakuba i Anny Schiffmannów. W 1901 r. rodzina przeniosła się do Krakowa. Tam Arnold ukończył gimnazjum i studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1906 r. uzyskał tytuł doktora filozofii.

Już w młodości jego wielką pasją stał się teatr. Po latach wspominał, że wielkie wrażenie wywarła na nim premiera Wesela Wyspiańskiego w Krakowie. Studiując dodatkowo przez rok w Berlinie poznawał niemiecki teatr, chodził do Opery Berlińskiej, oglądał wykonania oper Richarda Wagnera. W 1908 r. przeprowadził się w ślad za ukochaną, aktorką Marią Przybyłko-Potocką, do Warszawy. Rok później otworzył kabaret literacko-artystyczny Momus. W tym czasie przeszedł na katolicyzm.

Zamierzając wybudować w Warszawie wielki prywatny teatr, zebrał fundusze od arystokracji i ziemiaństwa warszawskiego  i wmurował kamień węgielny pod budowę Teatru Polskiego, otwartego  w 1913 roku. Jako pierwszy dyrektor tego teatru zgromadził znakomity zespół artystyczny, zaś jego innowacje scenograficzne i śmiałe realizacje reżyserskie przyczyniły się do zreformowania polskiej sztuki teatralnej.

W czasie I wojny światowej Szyfman przebywał w Moskwie. W 1918 r. powrócił na stanowisko dyrektora Teatru Polskiego. W 1937 r. założył Polski Balet Reprezentacyjny. W okresie międzywojennym bywał również dyrektorem kilku mniejszych teatrów. Podczas II wojny światowej ukrywał się pod przybranym nazwiskiem. W 1944 r., w powstaniu warszawskim zginęła jego żona Maria.

Po wojnie Szyfman przystąpił do odbudowy życia teatralnego stolicy. Zajmował się teorią teatru, pisał liczne recenzje, artykuły, polemiki. Przez dwa lata ponownie kierował Teatrem Polskim, zaś w 1950 r., w wieku 68 lat, został dyrektorem odbudowującego się ze zniszczeń wojennych Teatru Wielkiego. Zmarł w Warszawie.

Print