Czarna giełda – potoczne określenie miejsca, w którym dokonywano operacji papierami wartościowymi, zagranicznymi środkami płatniczymi oraz weksalmi nie dopuszczonymi do notowań na oficjalnej giełdzie. Dokonywane tam operacje były często pozostawały w sprzeczności z obowiązującymi w danym kraju przepisami prawnymi.

Rola czarnej giełdy rosła w okresach, gdy w poszczególnych państwach wprowadzano restrykcje walutowe, przewidujące zakaz posiadania zagranicznych pieniędzy i złota monetarnego lub ograniczające swobodny nimi obrót (np.: w okresach wojen, inflacji, rewolucji, realizacji napiętych planów inwestycyjnych, dążenia do przeciwdziałania odpływowi kapitałów za granicę). Powodowało to na ogół powstawanie 2 różnych kursów walut obcych i złota w stosunku do pieniądza krajowego. Kursy te na rynku pozaurzędowym wyznaczała czarna giełda w zależności od podaży i popytu na poszczególne walory, te zaś głównie wynikały z potrzeb finansowania nielegalnego importu towarów oraz skłonności do tezauryzacji.

W Polsce czarna giełda rozwinęła się szczególnie silnie w okresie inflacji i hiperinflacji po I wojnie światowej oraz w czasach II wojny światowej, jak też w PRL. W niektórych okresach dokonywanie obrotów na czarnej giełdzie było zagrożone wysokimi sankcjami karnymi, co jednak nie ograniczało jej funkcjonowania.

Treść hasła została przygotowana na podstawie materiałów źródłowych PWN.