Immunitet [łac. immunitas „uwolnienie od obciążeń’] – w średniowieczu przywilej monarszy przekazujący właścicielowi ziemskiemu w jego posiadłościach skarbowe i sądowe prerogatywy władzy publicznej. W schyłkowym imperium rzymskim immunitet dotyczył zwłaszcza dóbr cesarskich, które wyłączano spod jurysdykcji municypalnej, powierzając w nich sądownictwo i pobór podatków cesarskiej administracji majątkowej. Królowie Franków z dynastii merowińskiej posłużyli się tym wzorem, nadając przywileje posiadłościom biskupim w Galii. Pod panowaniem Karolingów immunitet rozpowszechnił się, obejmując także majątki klasztorów i arystokracji. Rozszerzał się także zakres uprawnień, przekazywanych za pomocą immunitetu właścicielom ziemskim: początkowo przejmowali oni tylko władzę i dochody królewskich urzędników wraz z obowiązkiem dostarczania królowi tego, co mu się zwyczajowo należało, z czasem jednak w ręce panów gruntowych zaczęły przechodzić także prerogatywy i dochody króla.

Treść hasła została przygotowana na podstawie materiałów źródłowych PWN.