Kierownictwo Walki Podziemnej (KWP) – centralny ośrodek dyspozycyjny, utworzony 15.07.1943 r. w wyniku połączenia Kierownictwa Walki Cywilnej (KWC) oraz Kierownictwa Walki Konspiracyjnej (KWK), kierujący całokształtem walki z okupantem. Na czele KWP stał dowódca Armii Krajowej (gen. Tadeusz Komorowski „Bór”). W skład KWP wchodzili: szef Sztabu Komendy Głównej AK, szef Kierownictwa Dywersji KG AK, szef Biura Informacji i Propagandy KG AK oraz z ramienia Delegatury Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj dotychczasowy szef KWC, Stefan Korboński, jako szef Oporu Społecznego. Przy KWP działał jako organ opiniodawczy Centralny Komitet Oporu Społecznego, złożony z przedstawicieli stronnictw stanowiących Krajową Reprezentację Polityczną. KWP publikowało na łamach pism centralny komunikaty o akcjach AK oraz akcjach oporu społecznego, obwieszczenia o wyrokach śmierci wydawanych przez Wojskowe Sądy Specjalne i Cywilne Sądy Specjalne, orzeczenia Komisji Sądzących Walki Podziemnej oraz komunikaty i obwieszczenia. Komunikaty i zarządzenia centralne KWP miały obowiązek powtarzać wszystkie okręgowe organy prasowe. Poza KWP na szczeblu centralnym (KG AK) utworzono okręgowe KWP w okręgach AK. Przykładowo KWP warszawskiego okręgu AK posiadało wydział dywersji osobowej składający się z działów: dochodzeniowo-śledczego, obserwacyjnego, likwidacyjnego. Zadaniem dwóch pierwszych działów było zebranie i sprawdzenie materiału dotyczącego przestępstw popełnianych na terenie Warszawy, a zwłaszcza faktów zdrady oraz prześladowania współziomków (w tym szantażowania ukrywających się Żydów) przez obywateli państwa polskiego. Materiały te przekazywano do Cywilnego Sądu Specjalnego, który na ich podstawie oraz innych dowodów wydawał wyroki. W wypadku wyroku śmierci wykonywała go grupa z działu likwidacyjnego KWP.

Bibliografia

• Ney-Krwawicz M., Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945, Warszawa 1990.
• Strzembosz T., Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939–1944, Warszawa 1983.

Marek Ney-Krwawicz

© Treść hasła pochodzi z serwisów wiedzowych PWN; Encyklopedia PWN, Słowniki języka polskiego i Słowniki obcojęzyczne.