(PP), policja komunalna, powołana XII 1939 w starostwach na podstawie zarządzenia generalnego gubernatora H. Franka z 17 XII 1939. Była podporządkowana niem. policji porządkowej (Ordnungspolizei, Orpo); działała na obszarze GG z wyjątkiem powiatów pd.-wsch. i dystryktu Galicja (od 1941), w których powołano Ukr. Policję Pomocniczą; istniała również pol. Policja Kryminalna (PK), podporządkowana niem. Kriminalpolizei (Kripo). Struktura organiz. PP obejmowała komendanta powiat. z komendą jako organem wykonawczym, komisariaty i posterunki; większość funkcjonariuszy stanowili przymusowo wcieleni w jej szeregi, na podstawie zarządzenia z 30 X 1939, funkcjonariusze przedwojennej Policji Państw.; PP liczyła ok. 12 tys. policjantów (1944), a PK ok. 3 tys.; władze niem. wykorzystywały PP do zadań porządkowych (m.in. ściganie przestępstw pospolitych, służba patrolowa i wartownicza, kontrola ruchu ulicznego i porządku w nieruchomościach) i realizacji polityki okupacyjnej (uczestniczyła m.in. w deportacjach ludności do pracy przymusowej w III Rzeszy, zwalczaniu czarnego rynku, izolowaniu Żydów w gettach). Część funkcjonariuszy podjęła działalność konspiracyjną, gł. w Państwowym Korpusie Bezpieczeństwa i kontrwywiadzie ZWZ-AK; część podjęła kolaborację z Niemcami, szantażowała Żydów lub ukrywające ich osoby (tzw. szmalcownictwo). Po wkroczeniu Armii Czerwonej 1944 PKWN wydał dekret O rozwiązaniu Policji Państwowej, część funkcjonariuszy internowano w ZSRR; 1945–47 większość policjantów uzyskała pozytywną ocenę komisji rehabilitacyjno-kwalifikacyjnej przy Prezydium Rady Ministrów dla byłych funkcjonariuszy PP i PK, 1948–55 część skazano w procesach polit., po 1956 zrehabilitowano.

Treść hasła została przygotowana na podstawie materiałów źródłowych PWN.