המאמר לא זמין בשפה זו, נכון לעכשיו

Ziemie wcielone do Rzeszy

Ziemie wcielone do Rzeszy, obszary państwa polskiego pod okupacją niemiecką, które na podstawie dekretu kanclerza Rzeszy A. Hitlera z 8 X 1939 zostały bezprawnie włączone w granice administracji Niemiec i były nazywane „wcielonymi ziemiami wschodnimi”.

W następstwie inkorporacji z obszaru województw: poznańskiego, zachodniej części łódzkiego (powiaty: kutnowski, łęczycki, łódzki, sieradzki, wieluński, łaski, piotrkowski, brzeziński i część radomszczańskiego), części pomorskiego (powiaty: szubiński, inowrocławski, nieszawski, włocławski) oraz powiatu gostynińskiego z województwa warszawskiego, utworzono okręg zwany Krajem Warty, z pozostałej części województwa pomorskiego utworzono okręg Gdańsk–Prusy Zachodnie; Górny Śląsk, zachodnia część województwa krakowskiego (powiaty: bielski, chrzanowski, żywiecki, wadowicki) oraz Zaolzie połączono ze Śląskiem niemieckim, tworząc prowincję śląską, podzieloną na początku 1941 na 2 prowincje: Dolny Śląsk i Górny Śląsk.

Do Prus Wschodnich włączono północne Mazowsze (rejencja ciechanowska) oraz powiaty: suwalski i augustowski, a w sierpniu 1941 r. Białostocczyznę, okupowaną dotychczas przez ZSRR. Na terenach włączonych do Rzeszy władzę sprawowali namiestnicy (gauleiterzy) lub nadprezydenci, którzy uprawnienia administracyjne łączyli z funkcją przywódcy partii hitlerowskiej (NSDAP), ich poczynania koordynowała centrala dla ziem wcielonych na wschodzie. Wyżsi dowódcy SS i policji w Gdańsku, Poznaniu, Katowicach i Królewcu byli pełnomocnikami komisarza Rzeszy do umacniania niemczyzny.

Ludność polską wysiedlaną z obszarów inkorporowanych i pozbawianą wszelkiego mienia przewożono do obozów przejściowych (m.in. Potulice, Toruń, Smukła), do tzw. Polenlager na Śląsku, następnie deportowano do GG lub kierowano do niewolniczej pracy przymusowej w III Rzeszy i krajach przez nią okupowanych. Część Polaków zatrudniano jako robotników na miejscu u Niemców, W latach 1939–44 z ziem tych przesiedlono 919 tys. obywateli polskich, a na ich miejsce, głównie w Kraju Warty, do końca 1944 osadzono 631,5 tys. kolonistów niemieckich, sprowadzanych z krajów bałtyckich oraz Rumunii, Besarabii, Bukowiny i Dobrudży.

Wysiedleniom towarzyszył terror, zwłaszcza skierowany przeciwko polskiej inteligencji, powstańcom śląskim, księżom, działaczom społecznym i politycznym. Jednocześnie prowadzono akcję zniemczania ludności polskiej, w pierwszej kolejności Ślązaków, Mazurów i Kaszubów. Zmuszano ich do przyjmowania obywatelstwa niemieckiego (volksdeutsche) i służby w armii niemieckiej.

W 1943 r. na Pomorzu na niemieckie listy narodowościowe wpisało się 938 tys. osób, na Śląsku — 1289 tys., a w Kraju Warty do października 1944 — 499,5 tys. Na ziemiach anektowanych w celu ograniczenia przyrostu naturalnego wśród ludności polskiej wprowadzono zakaz zawierania małżeństw dla kobiet do 25 lat, a mężczyzn do 28 lat. Jedynym językiem urzędowym był niemiecki.

Treść hasła została przygotowana na podstawie materiałów źródłowych PWN.

Print
In order to properly print this page, please use dedicated print button.