Uger Jeszajahu, właśc. Süssman (15.08.1873 Horoszki – 15.11.1939 Łódź) – dziennikarz, działacz społeczny.

Szaja Uger urodził się na Wołyniu w rodzinie wywodzącej się od słynnego rabina Akiwy Eigera. Do szkoły podstawowej chodził w Żytomierzu, zaś gimnazjum ukończył w Moskwie. Już jako chłopiec publikował swoje teksty w prasie żydowskiej: w „Folksblat”, „Ha-Jom” oraz w „Ha-Melic”. Naukę kontynuował na Wydziale Filozofii Uniwersytetu im. Immanuela Kanta w Królewcu oraz w Wyższej Szkole Technicznej w Charlottenburgu. 

W 1897 r. został stałym współpracownikiem pisma „Die Welt”, wydawanego przez Teodora Herzla. Publikował recenzje, korespondencje we „Frankfurter Zeitung”, a także w żydowskich pismach ukazujących się w Petersburgu i w Warszawie. Około 1905 r. przybył do Łodzi, gdzie osiedlili się jego rodzice. Rozpoczął pracę dla niemieckiego pisma „Neue Lodzer Zeitung”, a w 1907 r. został jednym z wydawców pierwszej w Łodzi żydowskiej gazety „Lodzer Nachrichtn”. Wkrótce po ukazaniu się pierwszego numeru, Uger został aresztowany, a po kilku miesiącach gazeta upadła. Kolejnym projektem wydawniczym, którego podjął się Unger do spółki z Emanuelem i Mendlem Hamburskimi, był dziennik „Lodzer Togblat”. Gazeta ukazywała się z przerwami do 1936 roku.

W czasie I wojny światowej Unger przewodniczył łódzkiemu Klubowi Rzemieślniczemu oraz Towarzystwu Wzajemnej Pomocy „Ezra”. Wygłaszał odczyty o literaturze w domu ludowym. Angażował się w organizację żydowskiego sportu. Działał w Łódzkim Żydowskim Towarzystwie Gimnastyczno-Sportowym. Nawet został wybrany wiceprezesem Centralnego Związku Żydowskich Towarzystw Gimnastyczno-Sportowych. Od 1919 r. redagował tygodnik poświęcony gimnastyce „Der Jidyszer Turner”.

W 1917 r. został wybrany z listy żydowskiej do Rady Miejskiej w Łodzi. Od 1918 r. był prezesem łódzkiego Związku Literatów i Dziennikarzy Żydowskich oraz Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Muzyczno-Literackiego „Ha-Zomir”.

Publikował również swoje teksty, był autorem popularnych jednoaktówek oraz sztuki Kapitan Drejfus, która została wystawiona w łódzkim teatrze prawdopodobnie przez Mojżesza Wachsmana. W 1920 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zajmował się dziennikarstwem. Wrócił do Łodzi jako korespondent pisma „Morgn Żurnal”.  

Na początku września 1939 r. został aresztowany przez Niemców za przynależność do inteligencji polskiej. Po kilku dniach brutalnych tortur został zamordowany.

Bibliografia:

• Olejnik L., Środowisko dziennikarskie w Łodzi (1918–1939). Problemy koegzystencji trzech grup narodowościowych, [w:] Polacy – Niemcy – Żydzi w Łodzi w XIX–XX wieku. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997.
• Uger Szaja, [w:] A. Kempa, M. Szukalak, Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny, t. 1, Łódź 2001, ss. 153-154.
• Żebrowski R., Uger (Unger) Jeszajahu, [w:] Polski Słownik Judaistyczny, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, t. 2, Warszawa 2003, ss. 757-758.