היסטוריה מקומית

W okresie wczesnego średniowiecza, na terenach pierwotnej lokalizacji Świecia, istniała osada rybacka. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1198 roku. Około 1242 r. książę Świętopełk II przeniósł Świecie w widły rzek Wdy i Wisły. Gród został siedzibą kasztelanii i odrębnej dzielnicy (księstwa).

W 1309 r. został zdobyty przez Krzyżaków i włączony w granice państwa zakonnego. Około 1320 r. ulokowano w Świeciu komturstwo. W 1335 r. Krzyżacy zaczęli wznosić murowaną warownię. Po jej ukończeniu w 1350 r., do zamku przeniesiono siedzibę komtura. W 1338 r. Świecie otrzymało przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim.

Po 1466 r. miasto znalazło się w granicach Polski. Dzięki korzystnemu położeniu, miasto i wieloetniczne mieszczaństwo bogaciło się na handlu. Kres świetności nastał wraz z wojnami szwedzkimi w XVII wieku. Szwedzi złupili miasto i zniszczyli zamek. Miasto odbudowywało się przez kolejne stulecie.

Po katastrofalnej powodzi w 1854 r. zapadła decyzja o translokacji miasta na lewy brzeg Wdy. Przenosiny trwały do 1885 r. W XIX w. Świecie zaczęło się intensywnie rozwijać. Obok nowoczesnej infrastruktury miejskiej, wybudowano szereg przedsiębiorstw przemysłowych (tartak, cukrownię, elektrownię miejską, rzeźnię miejską, browar, młyn w Przechowie). W latach sześćdziesiątych XIX w., za sprawą zamulenia Wisły, straciło dostęp do największej z rzek Polski. W 1888 r. uzyskało natomiast połączenie kolejowe z Terespolem Pomorskim.

W czasie drugiej wojny światowej miała miejsce masowa eksterminacja przez Niemców ludności polskiej i żydowskiej zamieszkującej Świecie i powiat świecki.

Po 1945 r. jednym z najważniejszych czynników, który sprzyjał rozwojowi miasta, był przemysł. Rozbudowywano już istniejące przedsiębiorstwa. Budowa, w latach sześćdziesiątych XX w., jednej z największych w Polsce fabryk produkcji papieru spowodowała intensywną urbanizację. Współcześnie obok ośrodka przemysłowego, Świecie pełni rolę węzła komunikacyjnego, w którym krzyżują się drogi krajowe nr 1 i 5. W odległości 12 km przebiega autostrada A1. Atrakcyjne położenie sprawia, że przez miasto przebiega kilka szlaków turystycznych. Od 1999 r. stanowi stolicę powiatu w województwie kujawsko-pomorskim.

Nota bibliograficzna