Po raz pierwszy Świdnicę nazwano miastem (civitas) w dokumencie pochodzącym z 1267 roku. Nie wiadomo, kiedy wydano dokument lokacyjny, ale przypuszcza się, że powstał ok. 1250 r. W tym czasie Świdnica wchodziła w skład księstwa wrocławskiego.

W 1290 r. Bolko I Surowy podniósł miasto do rangi stolicy księstwa. Książę ten stał się założycielem dynastii Piastów świdnickich. Na początku XIV w. miasto posiadało już mury obronne z sześcioma bramami, kościół parafialny i dwa klasztory. Świdnica zasłynęła też z produkcji doskonałego piwa, sukna i noży. W latach 1326–1368, za panowania Bolka II Małego, ziemie księstwa świdnicko-jaworskiego rozciągały się od Dzierżoniowa i Niemczy aż po Łużyce. W 1392 r. księstwo przeszło pod zwierzchność czeską.

Okres panowania Piastów świdnickich przyczynił się do dynamicznego rozwoju miasta. Pod koniec XIV w. Świdnica liczyła około 6 tys. mieszkańców. Zmiana przynależności państwowej nie miała wpływu na gospodarkę. Nadal kwitło rzemiosło i handel. Pod koniec XV w. Śląsk dostał się przejściowo pod panowanie króla węgierskiego Macieja Korwina. W Świdnicy odbywały się wielkie, znane nie tylko na Śląsku, targi bydłem i chmielem.

W 1526 r. cały Śląsk przeszedł pod panowanie Habsburgów. Pod ich rządami zaszły duże zmiany w życiu społecznym Świdnicy. Reformacja spowodowała, że większość mieszkańców przeszła na protestantyzm. Podczas toczonej na tle religijnym wojny trzydziestoletniej (1618–1648), Śląsk uległ niemal całkowitemu spustoszeniu, a Świdnica, po wielokrotnych oblężeniach, pożarach i przemarszach wojsk, została kompletnie zrujnowana. Zniszczenia wojenne spowodowały załamanie gospodarki miasta.

W 1740 r. Śląsk został wcielony do państwa pruskiego. Wkrótce na podstawie decyzji króla Fryderyka II powstała twierdza świdnicka. Ożywienie gospodarcze miasta nastąpiło pod koniec XVIII w., gdy zaczęły powstawać pierwsze manufaktury. W drugiej połowie XIX w. powstało wiele małych zakładów przemysłowych. W 1844 r. do miasta doprowadzono linię kolejową z Jaworzyny Śląskiej, później do Dzierżoniowa (1855) i Wrocławia (1898). Równocześnie zbudowano komunalne zakłady usługowe: gazownię (1863), nową wieżę ciśnień (1876) i elektrownię (1907). Miarą rozwoju był wzrost liczby ludności – z około 15 tys. w 1852 r. do ponad 28 tys. w 1900 roku.

W 1945 r., wkrótce po zakończeniu działań wojennych, do Świdnicy przybyła polska grupa operacyjna. W imieniu władz dokonała ona przejęcia i inwentaryzacji majątku poniemieckiego oraz przystąpiła do organizowania polskiej administracji. Ludność niemiecka została wysiedlona, a na jej miejsce napłynęli osadnicy polscy (przeważnie z terenów Małopolski i z Kresów Wschodnich).

Nota bibliograficzna

  • Dzieje Świdnicy w datach, Świdnica 2009.
  • Historia Świdnicy, Miasto Świdnica [online] http://um.swidnica.pl/pages/turysci/historia-swidnicy.php [dostęp: 12.02.2015].
  • Masner A., Stadt- und Landkreis Schweidnitz: ein Beitrag zur Heimatkunde, Schweidnitz [post 1906].
  • Nawrocki E., Z dziejów Świdnicy, Świdnica 1998.
  • Schönaich G., Die alte Fürstentumshaupstadt Schweidnitz, Schweidnitz 1935.
  • Świdnica poprzez wieki, Wrocław 1991.

  • Świdnica: zarys monografii miasta, Wrocław – Świdnica 1995.
Print