Początki osadnictwa żydowskiego w Bodzanowie sięgają drugiej połowy XVIII wieku. Mniej więcej w tym czasie powstał cmentarz. Wcześniej miejscowi Żydzi grzebali swoich zmarłych na cmentarzu żydowskim w Wyszogrodzie.

W XIX w. liczebność żydowskiej społeczności w Bodzanowie wzrastała. W mieście działało kilka domów modlitwy, między innymi zwolenników cadyka z Góry Kalwarii oraz Aleksandrowa. Bóżnica została wybudowana dopiero pod koniec XIX wieku. Pierwszymi rabinami byli Mendel Prajs i Henoch Henich Nawri. Źródłem utrzymania miejscowych Żydów był przede wszystkim handel oraz rzemiosło.

W 1915 r., w czasie ofensywy niemieckiej, wycofujący się Rosjanie zmusili Żydów do opuszczenia Bodzanowa, jednak wypędzeni niebawem powrócili do miasteczka. Założyli Żydowski Komitet Pomocy, który zapewniał ubogim, a zwłaszcza dzieciom, darmowe, gorące posiłki. W 1919 r. doszło do rabunków i aktów przemocy na ludności żydowskiej, dokonywanych przez żołnierzy.

Według przeprowadzonego w 1921 r. spisu powszechnego 807 osób (na ogólną liczbę 2093 mieszkańców) zadeklarowało pochodzenie żydowskie. W 1922 r. oskarżono Żydów o wywołanie wielkiego pożaru miasta. Po przeprowadzeniu dochodzenia policyjnego, okazało się, że były one bezpodstawne. W okresie istniał Żydowski Komitet Dobroczynności. Kierował nim Josek Perelmutter. Zrzeszał 130 członków.

W czasie II wojny światowej Niemcy utworzyli w Bodzanowie getto; nie wspomina o nim jednak The Yad Vashem Encyclopedia of the Ghettos during the Holocaust. Już w lutym i marcu 1941 r. wywieźli jego mieszkańców do getta w Nowym Dworze. Część wysiedlono do dystryktu radomskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Część zaś została skierowana do obozów pracy działających w rejencji ciechanowskiej. Większa grupa znalazła się m.in. w obozie w Bielsku. Wojnę przeżyło 51 bodzanowskich Żydów, spośród nich tylko jeden zdecydował się pozostać w mieście.

Bibliografia

• Bodzanow, [w:] Encyclopedia of Jewish Life Before & During Holocaust, red. S. Spector, G. Wigoder, New York 2001, t. I, ss. 163–164.
• Grynberg M., Żydzi w rejencji ciechanowskiej 1939–1942, Warszawa 1984.
• Szczepański J., Społeczność żydowska Mazowsza w XIX–XX wieku, Pułtusk 2005.