Pryłucki Noach

Noach Pryłucki - Dane osobowe
Data urodzenia: 1 października 1882
Miejsce urodzenia: Berdyczów
Data śmierci: 18 sierpnia 1941
Miejsce śmierci: Wilno
Zawód: prawnik; dziennikarz; działacz polityczny; etnograf
Powiązane miejscowości: Warszawa, Petersburg

Pryłucki Noach (Nojach, Noe) (01.10.1882 Berdyczów – 12.08.1941 Wilno) – prawnik,  działacz polityczny i społeczny, filolog, dziennikarz, literat.

Był synem publicysty i wydawcy prasy, Cwi Pryłuckiego. Ukończył III Gimnazjum Filologiczne w Warszawie i następnie studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Angażował się w działalność syjonistyczną. Władze carskie relegowały go z uczelni, studia ukończył na uniwersytecie w Petersburgu w 1909 roku. Po powrocie do Warszawy otworzył kancelarię adwokacką. W 1910 r. założył razem z ojcem dziennik „Der Moment”, który ukazywał się do września 1939 roku.  W 1916 r. został wybrany do Rady Miasta Warszawy. Postulował, aby jidysz stał się oficjalnym językiem w szkołach. W tym samym czasie współtworzył partię fołkistowską (jid. Jidisze Folks-Partaj, Żydowska Partia Ludowa). W 1918 r. znalazł się w Tymczasowej Radzie Stanu Królestwa Polskiego. W 1922 r. został wybrany do sejmu.

Pryłucki działał w wielu organizacjach żydowskich – m.in. w Szul- un Kultur-Farband, Żydowskim PEN-Clubie, Centrali Drobnych Kupców Żydowskich. Współpracował z wieloma czasopismami jak „Der Weg” i „Unzer Leben”, a także „Der Junger Gajst”, „Goldene Funken”. Prowadził w Warszawie salon literacki. Pisał wiersze oraz zajmował się folklorem żydowskim. Zebrane materiały publikował w antologiach – Jidisze folkslider (Warszawa, 1911), Lider un majselech fun tojt (Petersburg 1913), Noach Priłuckis zamlbicher far jidiszn folklor, filologie un kulturgeszichte (Warszawa 1912–1919). W 1925 r. współtworzył i w kolejnych latach blisko współpracował z JIWO (Jidiszer Wisnszaftlecher Institut, Żydowski Instytut Naukowy) w Wilnie.

Po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Wilna, gdzie objął katedrę języka i literatury jidysz na Uniwersytecie. Zastąpił kierownika JIWO Maxa Weinreicha po jego wyjeździe do Stanów. W 1940 r. wydał z Izraelem Rabonem almanach Unterwegns. Latem 1941 r. został aresztowany przez władze niemieckie. Zmuszono go do sporządzenia listy najcenniejszych żydowskich inkunabułów znajdujących się w Bibliotece Straszuna. Pryłucki został zamordowany przez gestapo 18 sierpnia 1941 roku. 

Drukuj
In order to properly print this page, please use dedicated print button.