Chazanowicz Józef (1844, Goniądz – 1915) – białostocki lekarz, działacz społecznościowy, syjonista.
Wychowywany przez dziadków, zwolenników haskali, odebrał staranne wykształcenie, władał językiem rosyjskim i hebrajskim. Uczęszczał do gimnazjum rosyjskiego w Goniądzu. Uzyskał dyplom na Uniwersytecie w Królewcu w Prusachm, następnie pracował w Petersburgu jako lekarz wojskowy. W 1878 r. przeniósł się do Białegostoku, gdzie otworzył gabinet lekarski[1.1].
Z jego inicjatywy w 1885 r. powstało w Białymstoku Towarzystwo dobroczynne Linas Hacedek. Stowarzyszenie to, które początkowo tylko organizowało dyżury przy chorych, szybko rozwinęło się w sporą organizację. W 1902 r. otworzyło przychodnię lekarską, w 1903 r. – tanią jadłodajnię, w 1911 r. – aptekę, a już po śmierci Chazanowicza – pogotowie ratunkowe, dyżurujące nocą (1935). Z jego decyzji Linas Hacedek świadczyło usługi bezpłatnie wszystkim mieszkańcom Białegostoku, zarówno Żydom, jak i Polakom i Rosjanom.
W okresie epidemii cholery w 1896 r. „pracując bez snu całymi dniami, narażał się na wielkie niebezpieczeństwo czym zyskał przydomek „szalony doktor”"[1.2]. Gubernator Białegostoku mianował go oficjalnym lekarzem miejskim Białegostoku.
W 1896 r. Chazanowicz przesłał z Białegostoku do Jerozolimy swój prywatny księgozbiór, składający się z blisko 10 tys. woluminów. Stał się on zaczątkiem tzw. Biblioteki Abarbanel, która weszła później w skład Narodowej i Uniwersyteckiej Biblioteki w Jerozolimie.
W przedwojennym Białymstoku jedna z ulic w dzielnicy Szulhof, w pobliżu Wielkiej Synagogi, nosiła imię Chazanowicza; dziś, po przebudowie miasta, ulica ta nie istnieje[1.3].
Bibliografia
- Kobrin R., Żydowski Białystok i jego diaspora, Sejny 2014
- [1.1] Kobrin R., Żydowski Białystok i jego diaspora, Sejny 2014, s. 57
- [1.2] Kobrin R., Żydowski Białystok i jego diaspora, Sejny 2014, s. 59
- [1.3] Nowak K., Józef Chazanowicz [w:] Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku [online] http://szlak.uwb.edu.pl/miejsca.html [dostęp: 14.04.2023].