Zweig Arnold (10.11.1887, Głogów – 26.11.1968, Berlin Wschodni) – niemiecki pisarz pochodzenia żydowskiego.
Urodził się w Głogowie, jako syn żydowskiego rymarza. Uczył się w gimnazjum w Katowicach. a następnie studiował filozofię, filologię nowożytną, germanistykę, historię i historię sztuki na Uniwersytetach we Wrocławiu, Monachium, Berlinie, Getyndze, Rostocku i Tybindze.
Zgłosił się na ochotnika do udziału w I wojnie światowej. Walczył na froncie francuskim, serbskim i węgierskim. Przeżycia wojenne spowodowały, że Zweig stał się pacyfistą. W latach wojny pierwszy raz miał kontakt ze wschodnioeuropejskimi Żydami (tzw. Ostjuden) oraz z ideologią syjonistyczną.
Od początku lat 20-tych był aktywnym działaczem syjonistycznym. Od 1923 r. mieszkał w Berlinie, gdzie był redaktorem żydowskiego pisma „Jüdische Rundschau”. W 1927 r. napisał swoją najbardziej znaną powieść Spór o sierżanta Griszę (niem. Der Streit um den Sergeanten Grischa), która poruszała temat wojny z innej perspektywy.
W 1933 r. po dojściu Hitlera do władzy Zweig został zmuszony do opuszczenia Niemiec. Udał się przez Czechosłowację i Szwajcarię do Francji. Przebywał tam z innymi emigrantami z Niemiec, m.in. Tomaszem Mannem, Lionem Feuchtwangerem, Anną Seghers i Bertoltem Brechtem.
Zweig następnie wyjechał do Palestyny, gdzie w 1934 r. osiadł w Hajfie i redagował w jęz. niemieckim pismo „Orient”. Pobyt w Palestynie spowodował jego rozczarowanie do syjonizmu i zainteresowanie się socjalizmem.
Po zakończeniu II wojny światowej, w 1947 r. Zweig otrzymał oficjalne zaproszenie od władz Niemiec Wschodnich do powrotu. Rok później skorzystał z zaproszenia. Piastował wysokie stanowiska w aparacie władzy NRD. Był m.in. członkiem Światowej Rady Pokoju oraz przewodniczącym Niemieckiej Akademii Sztuki (niem. Deutsche Akademie der Künste). Zmarł w Berlinie Wschodnim.
Do najważniejszych dzieł Arnolda Zweiga należą m.in.: Spór o sierżanta Griszę (niem. Der Streit um den Sergeanten Grischa), Wychowanie pod Verdun (niem. Erziehung vor Verdun), Umilkły działa (niem. Die Feuerpause), Intronizacja (niem. Einsetzung eines Königs).
Bibliografia:
- Arnold Zweig. Ein Almanach, Berlin (Ost) 1962.
- Sternburg W. von, Um Deutschland geht es uns. Arnold Zweig. Die Biographie, Berlin 1998.
- Arnold Zweig, 1887–1968, [w:] Deutsches Historisches Museum [online], http://www.dhm.de/lemo/html/biografien/ZweigArnold/index.html [dostęp: 27.11.2013].
- Arnold Zweig, [w:] Wikipedia [online] 14.11.2013, http://de.wikipedia.org/wiki/Arnold_Zweig [dostęp: 27.11.2013].