Rewolucje i utopie

W końcu XIX i w XX wieku wielu Żydów angażowało się w ruchy i ideologie rewolucyjne, reformatorskie i awangardowe, mające na celu zmienianie rzeczywistości, często – mające charakter utopii, jak np. socjalizm, komunizm, psychoanaliza, sztuka awangardowa, różne idee i działania wpisujące się w nurt neohumanizmu i uniwersalizmu. To rosnące zainteresowanie Żydów nowymi świeckimi ruchami wiązało się z transformacją społeczności żydowskiej – postępującą sekularyzacją, słabszą pozycją religii, którą zastępowano, coraz częściej, zaangażowaniem w świeckie ruchy zmierzające do poprawy świata i człowieka – niektórzy badacze nazywają niekiedy zaangażowanie Żydów w te nurty „świecką formą żydowskiego mesjanizmu”. To poszukiwanie nowego, lepszego świata wynikało też do pewnego stopnia z historycznych doświadczeń Żydów jako społeczności przez wieki wykluczanej, znajdującej się na podrzędnej pozycji.

Dawid Ben Gurion
Dawid Ben Gurion
Syjonista, urodzony w Płońsku. Jeden z głównych działaczy na rzecz utworzenia państwa żydowskiego i pierwszy premier Izraela.
Dom rodzinny Dawida ben Guriona w Płońsku
Dom rodzinny Dawida ben Guriona w Płońsku
W płońskiej kamienicy zwanej „Bengurionówką” wychował się ojciec-założyciel Izraela.
Janusz Korczak
Janusz Korczak
Warszawiak, lekarz pediatra, pisarz, pedagog. Prekursor praw dziecka, wychowawca, inicjator tygodnika "Mały Przegląd" – pisma tworzonego "przez dzieci i dla dzieci".
Ludwik Zamenhof
Ludwik Zamenhof
Urodzony w Białymstoku językoznawca i lekarz. Twórca języka esperanto.
Ludwik Zamenhof: fascynujący żydowski intelektualista
Ludwik Zamenhof: fascynujący żydowski intelektualista
Tekst pióra prof. Waltera Żelaznego kreślący sylwetkę tej wybitnej postaci o światowym rozgłosie.
Ludwik Zamenhof: „Hilelizm” jest najważniejszą ze wszystkich moich prac, które wykonałem
Ludwik Zamenhof: „Hilelizm” jest najważniejszą ze wszystkich moich prac, które wykonałem
List Ludwika Zamenhofa do Emila Javala, datowany na 24 września 1905 roku, zawiera omówienie projektowanej przez autora doktryny, nazwanej Hilelizmem.
„Mały Przegląd”. Dzieci – dzieciom
„Mały Przegląd”. Dzieci – dzieciom
„Inny jest »Mały Przegląd« niż wszystkie pisma na świecie” – pisał Korczak o swoim małym-wielkim projekcie.
Marek Edelman – biogram
Marek Edelman – biogram
Marek Edelman – wychowany w Warszawie działacz społeczny i polityczny, lekarz kardiolog. Jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim.
Marek Edelman. Więcej sumienia i więcej odwagi
Marek Edelman. Więcej sumienia i więcej odwagi
Do końca życia zajmował stanowisko w ważnych społecznie sprawach. Opowiadając się za prześladowanymi powtarzał: „Byłem świadkiem ludobójstwa i byłem ścigany przez ludobójców. Wiem, co to znaczy”.
Rafał Lemkin
Rafał Lemkin
Prawnik, urodzony w Bezwodnem. Twórca pojęcia „ludobójstwo”, autor projektu konwencji ws. zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, nazywanej „Konwencją Lemkina”.
In order to properly print this page, please use dedicated print button.