Janusz Ostrowski
Tematy
Biogram rozmówcy
Janusz Ostrowski urodził się w Warszawie w 1926 r. Ojciec Janusza Ostrowskiego, Aleksander był inżynierem budowlanym oraz członkiem KPP, a następnie PPS. Matka, Władysława z d. Lencka była nauczycielką. Janusz Ostrowski miał starszego brata, Aleksandra oraz siostrę, Inkę (zmarła w dzieciństwie). Do drugiej połowy lat 30. rodzina Ostrowskich mieszkała na warszawskim osiedlu WSM, następnie, w związku z działalnością polityczną ojca przeprowadziła się do Łodzi.
W 1939 Ostrowscy zostali wysiedleni z Łodzi, jednak po pewnym czasie powrócili do Warszawy. Janusz Ostrowski podjął pracę w Straży Pożarnej. Dysponując jako strażak znaczną swobodą poruszania się wielokrotnie odwiedzał getto. W czasie powstania w getcie wraz z oddziałem Straży Pożarnej na polecenie Niemców gasił pożary, zaś potajemnie umożliwiał ucieczkę ratowanym od ognia Żydom. Wraz z bratem i ojcem pomagał również Żydom ukrywanym w Warszawie oraz brał udział w akcjach przeciwko szmalcownikom.
W czasie powstania warszawskiego Janusz Ostrowski wraz z bratem walczył na Żoliborzu w IV Batalionie OW PPS im. Jarosława Dąbrowskiego (ps. „Cyprian”). Już drugiego dnia powstania został ranny w nogę w czasie próby dozbrojenia na oddziałach niemieckich. Jego brat (ps. „Feliks”) i ojciec (ps. „Franciszek”) zginęli w czasie powstania. Na jesieni 1944 r. Janusz Ostrowski trafił do szpitala na Żoliborzu, następnie leczony był w Milanówku.
Po wojnie powrócił do Łodzi, następnie do Warszawy. Ukończył studia w dziedzinie fizyki. W latach 60. przez Wielką Brytanię wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Na początku lat 90. powrócił do Warszawy. Mieszka na warszawskim Żoliborzu.
Streszczenie
- Dzieciństwo, rodzice, spółdzielnia wydawnicza ojca, narodziny siostry, działalność ojca w PPS, 0:00:40
- Pomoc ojca dla profesora Morgentalera z Łodzi i spotkanie z profesorem podczas gościnnego wykładu, 0:03:06
- Nazwiska żydowskie, żydowski kolega ze szkoły i wspólne opuszczanie lekcji religii, 0:06:00
- Mieszkanie w Warszawie przed wojną, udział ojca w tworzeniu Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, 0:07:59
- Wybuch wojny, wysiedlenie z mieszkania w Łodzi w okolice Zamościa, 0:10:27
- Przynależność ojca do KPP, wstąpienie do PPS i przeprowadzka do Łodzi, 0:13:21
- Praca na plantacji tytoniu, dygresja o paleniu papierosów, 0:15:01
- Powrót do Warszawy, ucieczki Żydów do ZSRR, spotkanie w USA prof. Ignacego Walda i jego powrót do Polski, tożsamość Żydów polskiego pochodzenia, odnajdywanie prawdziwych rodziców przez dzieci ratowane przez Polaków, praca w USA i decyzja o powrocie do Polski, 0:17:22
- Członkostwo w straży pożarnej w czasie okupacji, dziurawienie opon niemieckich aut, ratowanie Żydów z getta przez strażaków, 0:24:38
- Powstanie w getcie warszawskim, pomoc w ukrywaniu Żydówki Krysi i organizacja jej spotkania z matką, przechytrzenie patrolu niemieckiego, akcja przeciw szmalcownikom, 0:29:33
- Pomoc ojca Żydom z ramienia PPS, kontakty z gen. Rokossowskim, 0:39:40
- Straż pożarna w czasie powstania w getcie warszawskim, próby pomocy Żydom w czasie pacyfikacji powstania, uratowanie kobiety z płonącego budynku i ewakuacja kobiet z getta, zniszczenie zapasów magazynu alkoholi, 0:42:35
- Przemycenie broni do getta, spotkanie z Markiem Edelmanem, wesołe miasteczko przy murze getta, 0:52:38
- Szmuglowanie żywności do getta przez dzieci, 0:49:25
- Zamordowanie dziecka przez Łotysza, walki w czasie powstania w getcie, 01:01:48
- Wybuch powstania warszawskiego, zdobywanie broni na Niemcach i odniesienie ran w czasie walki, śmierć członków rodziny w czasie powstania, przynależność do 219. plutonu WP [pokazywania opaski powstańczej], 01:09:14
- Pierwsze walki w czasie powstania warszawskiego (opis starcia), ranni Niemcy w niewoli w czasie powstania, rekonwalescencja i przewiezienie do Tworek, 01:15:48
- Udział rodziców w powstaniu, śmierć ojca, pobyt w Pruszkowie i Milanówku, 01:22:00
- Powrót do Łodzi po wojnie, studia fizyczne, małżeństwo, wyjazd do USA, 01:26:06
- Stosunki polsko-żydowskie, tożsamość narodowa Żydów polskich, używanie języka polskiego za granicą, Żydzi w powstaniu warszawskim, personalia rodziców, 01:31:50