Symcha Rotem
Tematy
Miejsca powiązane
Biogram rozmówcy
Symcha Rotem (wcześniej Ratajzer), ps. „Kazik”, urodził się i dorastał w Warszawie. W czasie II wojny światowej znalazł się w getcie warszawskim. Wstąpił do Żydowskiej Organizacji Bojowej i brał udział w powstaniu w getcie warszawskim. Gdy walki powstańcze były na wykończeniu, otrzymał zadanie przygotowania ewakuacji bojowców z getta. Znalazł tunel pod ul. Bonifraterską i wyszedł na aryjską stronę. Zaczął organizować ewakuację. Przy pomocy pracowników wodociągów miejskich zorganizował wyjście grupy bojowców z kanału, a następnie wyjazd z Warszawy ciężarówką do lasu w Łomiankach. Sam "Kazik" pozostał w Warszawie. Wziął udział w powstaniu warszawskim. W listopadzie 1946 roku wyemigrował do Palestyny. Walczył o niepodległość Izraela. Następnie pracował w Yad Vashem. Zmarł w 2018 roku w Jerozolimie, jako jeden z ostatnich bojowców getta warszawskiego.
Opis sytuacji rozmowy
Wywiad został zarejestrowany w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.
Streszczenie
- Problem wody w Izraelu, 00:00:00
- Relacje z innymi powstańcami getta warszawskiego, losy powstańców getta warszawskiego, 00:02:00
- Trudności ze znalezieniem miejsca dla powstańców u kogoś w mieszkaniu; ukrywanie się w lesie; brak pretensji do Polaków, którzy nie chcieli ryzykować; 00:04:35
- Wspomnienie historii polskiej rodziny przechowującej Żydów i zabitej za to; 00:05:35
- Postawy donosicieli; status Żyda w czasie okupacji; 00:06:30
- Narodziny pomysłu o powstaniu w getcie warszawskim; pragnienie wyboru rodzaju śmierci; brak złudzeń dotyczących powodzenia powstania; 00:07:20
- Sytuacja w getcie; 00:13:00
- Przejście na aryjską stronę przez znaleziony tunel; spotkanie Polaka i przyjęcie jego rad, jak się poruszać; 00:14:10
- Natknięcie się na szmalcowników; ukrywanie się u znajomych; 00:17:354
- Chęć wyciągnięcia kolegów z getta; powrót do getta; 00:19:40
- Wrażenia z aryjskiej strony; 00:21:25
- Organizowanie wyprowadzenia z getta innych bojowców; rezygnacja kolegi w pomocy w organizacji ewakuacji; 00:22:00
- Stosunek do własnego bohaterstwa; 00:28:25
- Przesłanie – nigdy nie tracić nadziei; wiele doświadczeń na granicy śmierci; 00:29:53
- Świadomość śmierci; odczuwanie woli życia; 00:34:18
Projekt dofinansowała Fundacja Konrada Adenauera
PRZECZYTAJ TAKŻE:
Polish Roots in Israel: Raya Gutman (Ratajzer) about her family in Warszawa | Virtual Shtetl (sztetl.org.pl) - tekst w wersji anglojęzycznej
