Irena Agata Bołdok
Miejsca powiązane
Biogram rozmówcy
Irena Agata Bołdok urodziła się w 1932 roku. Jej rodzicami byli Henryk Likierman i Anna z domu Hampel. Rodzina mieszkała w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 49. W czasie drugiej wojny światowej Irena wraz z rodzicami i starszą siostrą Heleną została zamknięta w getcie warszawskim, mieszkała przy ul. Siennej. W getcie zachorowała na zapalenie opon mózgowych. Za namową znajomej o nazwisku Wiernicka Irena razem z siostrą została ochrzczona w kościele Świętego Krzyża. Następnie razem z matką wydostały się z getta i zamieszkały u siostry ojca w Międzyrzecu Podlaskim. Po pewnym czasie matka Ireny powróciła pod przybranym nazwiskiem do Warszawy, aby wydostać z getta męża i starszą córkę, została jednak schwytana i wysłana na roboty do Niemiec, później do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Irena została pod opieką ciotki w getcie w Międzyrzecu Podlaskim. Przebywała tam do chwili, gdy rodzina ciotki została deportowana do obozu zagłady w Treblince. W transporcie ciotka i jej bliscy popełnili samobójstwo. Irena została uratowana przez polskiego kolejarza i rozpoczęła tułaczkę. Trafiła m.in. do przyjaciółki matki, do zakonnego sierocińca i domu starców. W 1946 r. udało się jej odnaleźć matkę, która jednak wkrótce zmarła. Irena Agata Bołdok pracowała jako korektorka w redakcji „Żołnierza Wolności” oraz w Państwowym Wydawnictwie Młodzieżowym „Iskra”. Obecnie mieszka w Warszawie, jest członkinią Stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu”.
Opis sytuacji rozmowy
Rozmowa została przeprowadzona w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Streszczenie
- Dzieciństwo w Warszawie, opis mieszkania przy ul. Marszałkowskiej 49, wybuch wojny, przeprowadzka do getta; 00:00:43
- Spotkanie z matką w 1946 r., pobyt po wojnie w domu dziecka, niechęć do przyznawania się do żydowskiej tożsamości, zmiana nastawienia do pochodzenia pod wpływem rozmowy z matką i wizyty w Izraelu. Wpływ działalności w Stowarzyszeniu „Dzieci Holocaustu” na tożsamość rozmówczyni; 00:05:06
- Okoliczności przeprowadzki na ul. Sienną przed powstaniem getta; 00:10:46
- Wspomnienia z getta, plakat „Żydzi – wszy, tyfus plamisty”; 00:12:17
- Mieszkanie w getcie przy ul. Siennej 30; 00:14:29
- Ucieczka z matką przez dziurę w murze getta; 00:16:05
- Mieszkanie przy ul. Siennej w Warszawie, wspomnienia z getta, zdobywanie jedzenia, zaginięcie siostry; 00:17:11
- Odczucia strachu związane z ul. Sienną, lęk przed odwiedzaniem tego miejsca współcześnie, wpływ traumy nabytej podczas Zagłady na obecne życie; 00:23:53
- Powojenne losy rozmówczyni, ucieczka z dom dziecka, plany wyjazdu, kontakt z organizacjami żydowskimi. Wyjazd na kolonie, poznanie przyszłego męża. Nauka w szkole przy ul. Czerniakowskiej. Zamieszkanie na Ochocie, praca w redakcji „Żołnierza Wolności” oraz w Państwowym Wydawnictwie Młodzieżowym „Iskra”; 00:27:23
- Trauma związana z ul. Sienną w Warszawie; 00:35:55
- Wpływ wizyty pod Ścianą Płaczu w Jerozolimie na tożsamość; 00:38:56
- Dom przedwojennej zasymilowanej rodziny żydowskiej; 00:43:28
- Spotkanie z Niemcem w Międzyrzecu Podlaskim, manifestacja woli przetrwania i żydowskiej tożsamości; 00:46:10
- Odnalezienie po wojnie kuzynek, kontakty z rodziną w Anglii, pamiątki rodzinne; 00:51:25
- Podwójna tożsamość, odkrywanie jej w Stowarzyszeniu „Dzieci Holocaustu”; 01:00:32
- Wydarzenia Marca ’68, ich wpływ na życie rozmówczyni, niechęć męża do wyjazdu, pozostanie w kraju, praca męża w tygodniku „Polityka”, jego późniejsze zajęcia; 01:06:04
- Odnalezienie zdjęcia matki, nawiązanie z kontaktu z rodziną Wiernickich, odnalezienie przedwojennej gosposi, fotografie rodzinne; 01:11:05
- Spotkania z rodziną Wiernickich; 01:12:40