„Jeśli Auschwitz uznać za piekło, to Bor/Budy były jego najniższym kręgiem” – tak swój pobyt w Karnej Kompanii Kobiet wspomina Zofia Posmysz, numer obozowy 7566. 25 czerwca br. przypada 80. rocznica utworzenia Karnej Kompanii Kobiet KL Auschwitz – Bor/Budy Frauenstrafkompanie.
Jak podają materiały źródłowe powstanie Karnej Kompanii Kobiet wiązało się bezpośrednio z ucieczką 24 czerwca 1942 r. z komanda kobiecego KL Auschwitz polskiej więźniarki Janiny Nowak. Niemcy, by zaostrzyć dyscyplinę, zastosowali odpowiedzialność zbiorową. Wszystkim 200 kobietom z jej komanda ogolono głowy, a samo komando przekształcono w karną kompanię i 25 czerwca wraz z 200 Żydówkami różnych narodowości wśród których były, Słowaczki, Rosjanki, Ukrainki, Jugosłowianki, Czeszki oraz Niemki odesłano do nowo utworzonego karnego podobozu w Borze/Budach.
Więźniarki karnego komanda bez względu na pogodę czy porę roku pracowały przy pogłębianiu oraz oczyszczaniu brzegów pobliskich stawów z sitowia oraz tataraku, pracowały w lesie przy wyrębie drzew. Wykonywały także większość prac rolniczych na okolicznych polach. Ciężkie warunki pracy oraz okrutne traktowanie przez więźniarki funkcyjne dla wielu kończyło się śmiercią. W drugiej połowie sierpnia 1942 r. część komanda kobiet przeniesiono do obozu żeńskiego w KL Birkenau. Po niespełna dwóch miesiącach po utworzeniu karnego podobozu było to 137 polskich więźniarek - tyle zdołało przeżyć z 200 kobiet skierowanych z pierwszego transportu do karnej kompani w czerwcu.
Ostatecznie w marcu 1943 r. karne komando kobiece zostało przeniesione do obozu kobiecego w KL Birkenau, a w miejscu Karnej Kompanii Kobiet utworzono podobóz kobiecy KL Auschwitz Frauenlager Bor/Budy.
Burmistrz Brzeszcz oraz Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau zapraszają w dniu 25 czerwca 2022 r. o godzinie 10:00 na symboliczne złożenie kwiatów oraz upamiętnienie pierwszego transportu 400 kobiet więźniarek obozu KL Auschwitz w tym 200 Polek i 200 Żydówek różnych narodowości do Karnej Kompanii Kobiet KL Auschwitz - Bor/Budy
Uroczystość odbędzie się w Miejscu Pamięci – budynku byłej Karnej Kompani Kobiet KL Auschwitz – Bor/Budy:
Bór 67
32-620 Brzeszcze
GPS N 50.00592 E 19.15667