Żydzi w Ciężkowicach mieszkali na pewno już w XIX wieku. Tworzyli jednak skupisko zbyt małe, aby móc zorganizować własną gminę. Byli związani z gminą żydowską w Tarnowie aż do końca XIX stulecia. W 1880 r. w miejscowości mieszkało 80 Żydów, dziesięć lat później żyło tu już 175 wyznawców judaizmu (mniej niż 10% społeczności wsi), a do 1910 r. ich liczba wzrosła do 241 osób[1.1].

Nieco lepiej znana jest historia Żydów w pobliskiej Falkowej – wsi znajdującej się w gminie Ciężkowice. Znajdował się tam majątek ziemski należący do Żyda „pana Wasyla”, który posiadał 80 hektarów ziemi. W majątku pracowali miejscowi chłopi, a produkty rolne zawożono do Krynicy.

Żydzi dbali o wykształcenie dzieci i danie im dobrego zawodu. Dwóch synów pan Wasyl kształcił na rabinów. Prawdopodobnie synowie ci brali udział w wielkim zjeździe Żydów w Bobowej. We dworze mieszkała bliska krewna pana Wasyla, pani Najman. Później przeniosła się w okolice Nowego Sącza. Wyszła za mąż za pana Oleksego i jak wieść gminna niesie, urodziła pana Józefa Oleksego. We dworze w czasie wojny mieszkał wysiedleniec z Warszawy pan Wolski. Po wyzwoleniu dwór żydowski sparcelowano. (...) Obecnie na miejscu wyburzonych zabudowań dworskich jest postawiony nowy dom[1.2]

Oprócz właścicieli dworu w Falkowej mieszkało jeszcze dwóch Żydów – Usier, który prowadził sklep wielobranżowy, i Josek, jego teść, właściciel karczmy w centrum Falkowej[1.3].

Podczas drugiej wojny światowej, w maju 1942 r. Niemcy usunęli Żydów z Ciężkowic do innych miast, skąd później wywieziono ich do niemieckich nazistowskich obozów zagłady, głównie do Bełżca[1.4]. Baza danych Instytutu Yad Vashem wymienia 120 osób urodzonych w Ciężkowicach, które zginęły w czasie Zagłady.

Nota bibliograficzna

• Ciezkowice, [w:] The Encyclopedia of Jewish Life Before and During the Holocaust, vol. 1, red. S. Spector, G. Wigoder, New York 2001, s. 261.
• Śmierciak Z., Falkowscy Żydzi we wspomnieniach, Ciężkowice. Encyklopedia wiedzy o mieście i gminie [online] http://www.encyklopedia.ciezkowice.pl/pl/haslo,34,00134,inne [dostęp: 30.03.2020].