Cmentarz żydowski w Lesznie (al. Jana Pawła II 14) został założony w 1626 roku. Ostatni znany pochówek odbył się tutaj w 1939 roku. Podczas II wojny światowej cmentarz został doszczętnie zniszczony przez Niemców. Gruz z rozbitych nagrobków okupanci wykorzystali do utwardzenia lokalnych dróg.
W latach 70. XX w. ówczesne władze miejskie wydały zezwolenie na budowę bloków mieszkalnych na części cmentarza. Opieką objęto go dopiero od lat 90. XX w. W 1990 r. powstała karta cmentarza, a w 22.04.1992 r. nastąpił wpis do rejestru zabytków pod nr. 787/Wlkp/A. W 1993 r. ocalały fragment cmentarza wzięło pod swoją opiekę Muzeum Okręgowe w Lesznie, które odremontowało dom przedpogrzebowy. Do 2004 r. w domu tym mieściła się stała ekspozycja Działu Judaistyki, która obecnie znajduje się w synagodze na ul. Narutowicza 31.
Przy budynku domu przedpogrzebowego, na zachowanej części o powierzchni 0,5 ha (pierwotnie cmentarz liczył 2,7 ha), zgromadzono ok. 400 fragmentów macew (najstarszy z 1700 r.) – 352 pochodzą z Leszna, 15 z Borku Wielkopolskiego i 2 z Rydzyny. Kilka najcenniejszych wystawiono na ekspozycji w domu przedpogrzebowym[1.1].
Teren cmentarza jest uporządkowany i ogrodzony. Obecnie w domu przedpogrzebowym mieści się Miejska Biblioteka Publiczna w Lesznie – Filia nr 2. Zachował się też dawny dom grabarza (wpis do rej. zab. nr 787/Wlkp/A).
- [1.1] Leszno, ul. Estkowskiego, wielkopolskie, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego [online] https://fodz.pl/?d=10&id=431&l=pl [dostęp: 16.06.2015].