Cmentarz żydowski na Wieniawie – niegdyś mieście sąsiadującym z Lublinem, znajdował się przy obecnej ul. Leszczyńskiego, w bliskim sąsiedztwie synagogi. Powstał w drugiej połowie XVIII w., wraz z ukonstytuowaniem się miejscowej gminy żydowskiej. Był czynnie użytkowany aż do wybuchu II wojny światowej.

W 1940 r., po przesiedleniu wszystkich Żydów z Wieniawy na teren Podzamcza, Niemcy zniszczyli znajdującą się tu dzielnicę żydowską oraz kirkut. Na cmentarzu wybudowano stadion sportowy, a macewy wykorzystano do prac budowlanych. Po wojnie część płyt nagrobnych odzyskano i przeniesiono na cmentarz żydowski przy ul. Walecznych[1.1].

23 lipca 2001 r. w wyniku procesu restytucji właścicielem działki cmentarnej o powierzchni 0,6942 ha została Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie[1.2].

W 2009 r. członkowie lubelskiego oddziału Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie ustawili na terenie cmentarza macewę z napisem:

„​Wieniawa. Prywatne miasteczko założone na przełomie XVI i XVII wieku. W większości zamieszkałe przez Żydów. W 1916 roku włączone do Lublina. W 1940 roku Niemcy przesiedlili ludność żydowską do lubelskiego getta, w większości wymordowaną w obozie w Bełżcu. Cmentarz żydowski został założony w XVIII wieku. Część jego powierzchni zajęto pod stadion. Niech dusze tu pochowanych mają udział w życiu wiecznym. Gmina Wyznaniowa Żydowska Warszawa-Lublin. Rok 5769 (2009)”.

Na cmentarz można wejść od strony ul. Czechowskiej. Teren cmentarny jest niestety miejscem libacji, znaczącym problemem jest także zaśmiecanie oraz stopniowa dewastacja cokołu pomnika.

Drukuj
Przypisy
  • [1.1] Burchard P., Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce, Warszawa 1990, ss. 163–164.
  • [1.2] Informacja z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, korespondencja z dn. 17.06.2013.