Cmentarz żydowski w Łabowej znajduje się ok. 150 m na wschód od posesji nr 148 w Łabowej. Obecne granice cmentarza są częściowo wyznaczone współczesnym ogrodzeniem w formie metalowych przęseł z bramą na podmurówce. Ogrodzenie to otacza jednak tylko działkę nr 623/1, podczas gdy teren cmentarza zajmuje w istocie dwie działki: nr 623/1 – o powierzchni 38 arów i nr 623/3 – 18 arów, rozdzielone drogą o powierzchni 8 arów. Właścicielem nekropolii jest Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie.

Powstał zapewne w I połowie XIX w.; działka cmentarna została zaznaczona na mapie austriackiej z 1846 roku. W okresie Zagłady i po 1945 r. został zdewastowany. Z przekazów ustnych wynika, że przed Zagładą macewy stały na obu działkach; obecnie znajdują się tylko na działce nr 623/1. Z pewnością wiele z nich zostało ukradzionych lub zniszczonych, a część z zachowanych – przemieszczona. Prace porządkowe, wraz z wystawieniem obecnego ogrodzenia, wykonano w 1982 r. staraniem Leo Gatterera z Frankfurtu (rodem z Dobrej koło Limanowej). Podczas tychże prac przewrócone macewy zostały osadzone na betonowych podstawach.

Cmentarz dzieli się na trzy części, wyznaczone przez uwarunkowania naturalne. Pomiędzy drogą prowadzącą w stronę Uhrynia i bramą cmentarną znajduje się położona najniżej część północna. Jest ona najgorzej zachowana, z najmniejszą ilością nagrobków, bez czytelnego układu; można tu naliczyć 27 macew lub ich pozostałości. Najlepiej zachowała się część środkowa, złożona z 15 rzędów orientowanych nagrobków (łącznie 154 macewy), zawierająca m.in. dwa nagrobki rabinów (rzędy 9 i 13). Część z nich ma nadal czytelne inskrypcje i symbolikę. Zachował się tu też jeden marmurowy nagrobek z inskrypcją niemiecką, oznaczający grób Mindel Frey (1883 – 21.01.1912). Część południowa to z kolei 7 rzędów orientowanych nagrobków (łącznie 69 macew), w tym jeden nagrobek rabina (rząd 3 od zachodu); była to prawdopodobnie część nekropolii przeznaczona dla najbardziej szacownych pochówków. Dwa górne rzędy części południowej są bardzo zniszczone.

Bibliografia

 

Drukuj