Pierwotnie istniała w tym miejscu leśna osada targowa, wymieniana już w 1234 roku. Nazwa osady Strelecz (strzelec) nawiązywała do książęcych strzelców-łowców, którzy urządzali w okolicy polowania na zwierzynę leśną. W 1273 r. osada została spalona podczas najazdu księcia krakowskiego Bolesława V Wstydliwego.

W 1290 r. książę opolski Bolko I lokował osadę na prawie niemieckim. Prawdopodobnie około 1292 r. Strzelce otrzymały prawa miejskie. Rozwojowi miejscowości sprzyjało korzystne położenie przy szlaku handlowym z Wrocławia do Krakowa.

W 1323 r. w wyniku podziału spuścizny po Bolku I Opolskim uformowało się odrębne księstwo strzeleckie, rządzone przez pół wieku przez księcia Alberta. W 1327 r. złożył on hołd lenny królowi Czech — od tego momentu Strzelce znajdowały się pod zwierzchnictwem czeskim, dzieląc losy polityczne Śląska. W 1362 r. nastąpiła ponowna lokacja miasta na prawie magdeburskim. W latach 70. XIV w., wobec braku męskiego potomka księcia Alberta, niewielkie księstwo wróciło pod rządy władców Opola. W 1379 r. zmieniono nazwę miasta na Wielkie Strzelce.

W 1526 r. po bezpotomnej śmierci Ludwika II Jagiellończyka, na tronie Czech zasiadł arcyksiążę austriacki Ferdynand Habsburg. W 1532 r. zmarł ostatni z książąt z linii Piastów opolskich, Jan II Dobry. Po ponad dwóch stuleciach podległości Habsurgom, w 1742 r. miasto zostało przyłączone do Prus.

Na przełomie XVIII i XIX w. rozpoczęła się intensywna industrializacja Górnego Śląska — jednym z jej inicjatorów stał się właściciel dóbr strzeleckich hrabia Andreas von Renard. Szybki rozwój miasta rozpoczął się zwłaszcza po 1880 r., gdy uruchomiono linię kolejową Opole – Bytom. Największe znaczenie w miejscowym przemyśle miały fabryka maszyn rolniczych i odlewnia żelaza.

Podczas II wojny światowej, pod koniec stycznia 1945 r. Strzelce Wielkie zostały zajęte przez Armię Czerwoną. Pod pretekstem zemsty za zastrzelenie swojego oficera, Sowieci niemal doszczętnie zniszczyli miasto (75% zabudowy). W wyniku decyzji jałtańsko-poczdamskich Strzelce przyłączono do Polski. W miejsce wysiedlonych Niemców napłynęli osadnicy polscy, a większość ludności śląskiej pozytywnie przeszła weryfikację narodowościową. W 1948 r. zmieniono  nazwę na Strzelce Opolskie. W 1950 r. istniejący od XVIII w. powiat strzelecki znalazł się w granicach nowego województwa opolskiego.

Od lat 90. XX w. Strzelce są jednym z silnych ośrodków mniejszości niemieckiej na Opolszczyźnie. Od 1999 r. ponownie pełnią rolę stolicy powiatu w województwie opolskim.

Bibliografia

• Kęsicka I., Morga M., Ziemia strzelecka. Szkice monograficzne, Wrocław 1970.
• Szymankiewicz W., Takie są Strzelce Opolskie, Opole 1994.