W niedzielę 30 czerwca 2024 o godzinie 14:00 w na cmentarzu żydowskim przy ul. Tadeusza Buli w Ulanowie (woj. podkarpackie) odbędzie się uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego ofiary Zagłady z Ulanowa i okolic.
Pomnik poświęcony jest, jak głosi zawarta na nim inskrypcja, „Pamięci 1500 żydowskich mieszkańców Ulanowa i okolic, brutalnie zamordowanych przez nazistów od 4 października 1942 do września 1943.”
4 października 1942 r. Niemcy nakazali Żydom opuścić Ulanów. Ponieważ o „akcji” wiadomo było dwa dni wcześniej, Żydzi starali się ulokować resztki swoich majątków u sąsiadów i w piwnicach. Jednak Niemcy wydali obwieszczenie, grożąc śmiercią za przechowywanie Żydów lub ukrywanie ich majątków i dóbr. „Noc z 3 na 4 października 1942 roku – to prawdziwa noc sądnego dnia... Tej nocy nigdy w życiu nie zapomnę. Wielu Żydów przekazywało jeszcze swe majątki sąsiadom prosząc usilnie by brali, aby sie nie bali, by sie nie bali Niemców, by nie myśleli o jakimkolwiek oddawaniu... Oby jak najmniej dostało sie w ręce niemieckich oprawców, wielu jeszcze kończyło przechowywanie skarbów w zamaskowanych skrytkach – a ponad wszystkim unosił sie jeden szloch i zawodzący jęk struchlałych matek i dzieci, również i mężczyzn... A wraz z nimi płakali sąsiedzi-katolicy czując, jaki los spotyka wypędzonych (...). Nikt tej pamiętnej nocy nie spał w Ulanowie” – wspominał Tadeusz Kumik w książce „Ulanów”[1.1].
Więcej o historii żydów ulanowskich czytaj tutaj: Historia społeczności żydowskiej w Ulanowie | Wirtualny Sztetl.
Na wydarzenie zaprasza Fundacja „Dziedzictwo" z Ulanowa oraz Rada Fundatorów.