Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej powstało w 1991 roku. Zrzesza członków formacji wojskowych, byłych więźniów gett i hitlerowskich obozów, osoby które przeżyły okupację na tzw. aryjskich papierach oraz Sybiraków – zesłańców i uciekinierów do ZSRR.

W latach 1991–1993 do Stowarzyszenia przystąpiło ponad 1800 osób, wśród nich ponad 1100 żołnierzy września 1939 r., I Dywizji im. Tadeusza Kościuszki, I i II Armii Wojska Polskiego, partyzantów z oddziałów żydowskich, polskich, białoruskich, ukraińskich i litewskich, trzech partyzantów Josipa Broz-Tito, pięciu powstańców z getta warszawskiego, czterech z getta w Białymstoku, jedenastu z Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (tzw. Armii Andersa), dwóch spadochroniarzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen. Sosabowskiego, trzech żołnierzy Żydowskiego Batalionu Palestyńskiego oraz czterech żołnierzy z Armii Stanów Zjednoczonych, którzy w latach 90. XX w. wrócili na stałe do Polski.

Założeniem statutowym Stowarzyszenia jest działalność społeczna, której celem jest obrona interesów członków, troska o ich potrzeby bytowe oraz podejmowanie działań o zachowanie pamięci zbrojnego Czynu Żydowskiego, walki o wolność i godność ludzką w czasie II Wojny Światowej. 
Działalność Stowarzyszenia skupia się głównie na:  
  1. Upowszechnianiu prawdy o losie Żydów podczas Holocaustu, przeciwdziałaniu i sprzeciwie wobec wszelkich prób znieważania pamięci jego ofiar
  2. Upowszechnianiu wiedzy o udziale Żydów w walkach na wszystkich frontach II Wojny Światowej, w oddziałach partyzanckich i gettach, o martyrologii Żydów ukrywających się przed zagładą poza gettami oraz o uciekających przed Niemcami do ZSRR i zesłanych na daleki wschód
  3. Utrzymywaniu w pamięci ludzi okrucieństw i nieludzkich przeżyć ludności żydowskiej w niemieckich obozach koncentracyjnych i obozach pracy przymusowej, w gettach,  w więzieniach, na zesłaniu w ZSRR. i w łagrach
  4. Walce z nienawiścią, dyskryminacją rasową i religijną, zwalczanie ksenofobi i wszelkich przejawów antysemityzmu, zwalczanie i potępianie wszelkich przypadków bezczeszczenia obiektów upamiętniających cierpienia i heroizm Żydów w czasie II Wojny Światowej
  5. Występowaniu w celu uzyskania odszkodowań materialnych i satysfakcji moralnej dla członków Stowarzyszenia za doznane krzywdy i cierpienia, zwłaszcza od rządu Republiki Federalnej Niemiec, jako prawnego kontynuatora III Rzeszy Niemieckiej
  6. Pomocy w uzyskiwaniu uprawnień kombatanckich oraz wszelkich innych należnych świadczeń wynikających ze statusu kombatanta i osoby represjonowanej.

Do sukcesów Stowarzyszenia zaliczyć można m.in.: współtworzenie i aktywne działanie w organach kierowniczych Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” i uzyskanie odszkodowań niemieckich dla około 1650 członków Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej i Stowarzyszenia „Dzieci Holokaustu”; uzyskanie dla ponad 350 osób uprawnień kombatanckich i osób represjonowanych; współdziałanie z innymi organizacjami w sprawie objęcia osób nagrodzonych medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata przepisami ustawy uznającej ich za osoby represjonowane oraz nadawanie im wysokich odznaczeń państwowych; wydanie trzech tomów wspomnień Losy żydowskie. Świadectwo żywych[1.1] oraz trzech tomów Żydzi w walce 1939–1945[1.2].

Ponadto, dzięki Stowarzyszeniu, z okazji 50. rocznicy powstania w getcie warszawskim wybito honorowy medal. Przez 25 lat, aż do 2018 roku, w kwietniu każdego roku był on wręczany ludziom, którzy mają zasługi w dziele pojednania między Polakami a Żydami i pielęgnowaniu historii Żydów polskich, a także w walce z nacjonalizmem i antysemityzmem. Medalem tym uhonorowano ok. 300 osób. 

W ciągu dwudziestu lat istnienia Stowarzyszenia kolejno przewodniczyli jemu: Arnold Mostowicz, Ludwik Krasucki oraz Tomasz Miedziński. Obecnym przewodniczącym jest Marian Kalwary[1.3]. W 2014 r. organizacja zrzeszała 780 osób. Obecnie Stowarzyszenie liczy niewiele ponad 250 członków (stan z września 2018 roku). 

Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej

ul. Twarda 6

00-105 Warszawa
tel.: 22 620 62 11, 601 244 450
e-mail: kombatanci@jewish.org.pl

Drukuj
Przypisy