wybuch drugiej wojny światowej – 1 września 1939 roku wojska niemieckie zaatakowały Polskę. Atak był wynikiem odrzucenia przez Polskę żądań niemieckich, czyli włączenia do Rzeszy Wolnego Miasta Gdańska, przeprowadzenia eksterytorialnej autostrady i linii kolejowej przez Pomorze (między Brandenburgią a Prusami Wschodnimi) oraz przystąpienia do paktu antykominternowskiego (porozumienia niemiecko-japońskiego skierowanego przeciwko Międzynarodówce Komunistycznej). Niemcy zaatakowały Polskę z czterech stron: ze Śląska, Pomorza Zachodniego, Prus Wschodnich i z Bałtyku. Wojska niemieckie dysponowały dwukrotną przewagą liczebną i kilkakrotną w uzbrojeniu i sprzęcie. Polska broniła się miesiąc. 3 września 1939 roku Wielka Brytania i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom. Nie pociągnęło to za sobą żadnych działań zaczepnych wobec Niemiec, ale konflikt polsko-niemiecki stał się w ten sposób konfliktem międzynarodowym. 17 września ze wschodu zaatakowała armia radziecka. Rząd polski przeniósł się wtedy do Rumunii. Do 28 września trwała obrona Warszawy, 5 października zakończyła się ostatnia bitwa kampanii wrześniowej – bitwa pod Kockiem. 28 września 1939 rządy niemiecki i radziecki podpisały porozumienie dotyczące podziału stref wpływów w Polsce, państwach bałtyckich i Besarabii. W listopadzie ZSRR zaatakował Finlandię, wiosną 1940 roku Niemcy uderzyły na Danię, Norwegię, Holandię, Belgię i Francję.