Żydowskie Towarzystwo Muzyczne i Literackie „Hazomir” w Łodzi – powstało w 1899. Dyrygentami byli: J. Rumszyński (1899–1903), S. Zilberts (1903–1906), N. Podkaminer (1906–1909), E. Szklar (1907–1911), L. Kopf (1911–1914), ponownie S. Zilberts (1914–1920), I. Fajwiszys (1922–1932), Izaak Saks (1932–1939). Od 1907 istniała też przy Tow. orkiestra symfoniczna pod dyr. N. Podkaminera, której pierwszy koncert odbył się 22 VI 1907 w Helenowie, solistą był S. Taube. Wykonywano ambitny repertuar oratoryjny, m.in. oratoria: Samson, Juda Machabeusz, Izrael w Egipcie G.F. Händla, Cztery pory roku i Stworzenie świata J. Haydna, Eliasz F. Mendelssohna, Zburzenie Jerozolimy F. Hillera, Requiem W.A. Mozarta, Requiem L. Cherubiniego i in.

L.T. Błaszczyk, „Żydzi w kulturze muzycznej działający na ziemiach polskich w XIX i XX wieku”, książka wydana dzięki wsparciu udzielonemu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego  oraz Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.