Cmentarz żydowski w Kuźnicy znajduje się na wzgórzu we wschodniej części wsi, pomiędzy ul. Jagiellońską i ul. Kopernika. Od strony wschodniej przylega do drogi nr 19. Cmentarz zajmuje działkę geodezyjną nr 201105 2.0015.510 o nieregularnym kształcie i powierzchni 7798 m kw.

Data założenia cmentarza nie jest znana. Niewykluczone, że powstał na przełomie XVII i XVIII w., wraz z ukonstytuowaniem się w Kuźnicy samodzielnej gminy żydowskiej[1.1].

Obiekt uległ daleko posuniętej dewastacji. Część obszaru grzebalnego zniszczono w wyniku wybierania żwiru, wschodni sektor został zajęty podczas budowy w 1994 r. trasy Grodno-Białystok[1.2].

W obrębie cmentarza, w jego północno-zachodnim narożniku znajdują się pojedyncze, częściowo uszkodzone nagrobki, w tym dwa w formie miniaturowych, zamkniętych oheli z wmurowaną tablicą inskrypcyjną. Na podstawie materiału ikonograficznego, m. in. zdjęć Tomasza Wiśniewskiego z 1988 r., odczytano poniższe dane osobowe zmarłych:

  • Awraham Mordechaj syn Nisena Nowodzielski, zm. 1 aw 5698 r.,
  • […] Bejla córka Elchanana, zm. 11 ijar 5660 r.,
  • […], zm. 16 elul 5680 r.

W środkowej części cmentarza znajduje się pomnik – granitowy głaz bez napisów.

Cmentarz jest otoczony współczesnym ogrodzeniem, wykonanym z żelaznych przęseł zdobionych motywem menory. Wejście możliwe jest przez niezamkniętą bramę od strony drogi nr 19.

Cmentarz jest zagrożony zaśmieceniem i dalszą dewastacją.

Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa podlaskiego (nr rej.: 846 z 28.09.1998 r.).

Drukuj
Przypisy
  • [1.1] Wiśniewski T., Bóżnice Białostocczyzny. Żydzi w Europie Wschodniej do roku 1939, Białystok 1992, s. 169.
  • [1.2] Pawłowski K., Kuźnica. Szkic historyczny. Trudne dzieje pogranicza [w:] Przyrodnicze oblicza Ziemi Kuźnickiej, red. Dąbski M., Szwarczewski P., Warszawa 2011, s. 91.