Pierwszy, najwcześniejszy pod względem chronologicznym, Pomnik Bohaterów Getta Warszawskiego znajduje się na skwerze u zbiegu ulic Anielewicza i Zamenhofa. Decyzję o budowie pomnika podjął Centralny Komitet Żydów w Polsce już pod koniec 1944 r w Lublinie. W 1946 r. Komitet zwrócił się do inż. Leona Marka Suzina z prośbą o wykonanie projektu architektonicznego, który następnie został przygotowany i zrealizowany w bardzo szybkim tempie. 16.04.1946 r. nastąpiło uroczyste odsłonięcie pomnika.

Forma pomnika przypomina właz do kanału. Na okrągłym, niskim cokole umieszczono tablicę z napisem w językach polskim, hebrajskim i żydowskim: „Tym którzy polegli w bezprzykładnie bohaterskiej walce o godność i wolność narodu żydowskiego, o wolną Polskę, o wyzwolenie ludzkości. Żydzi Polscy”[1.1]. Prowadzą do niej trzy kamienne schodki. Przed nią znajduje się druga, okrągła tablica, również przypominająca właz. Umieszczono na niej liść palmowy – symbol męczeństwa oraz hebrajską literę „bet” (hebr. Bereszit – na początku), od której zaczyna się pierwsza księga Tory: Księga Rodzaju. Obie tablice otaczają płyty z czerwonego piaskowca. Kolor kamienia symbolizuje krew przelaną w walce.

 

Drukuj
Przypisy
  • [1.1] Małkowska-Bieniek E., Śladami warszawskich Żydów, Warszawa 2008, s. 144.