Rumkowski Chaim

Chaim Rumkowski - Dane osobowe
Data urodzenia: 27 lutego 1877
Miejsce urodzenia: Ilin
Data śmierci: po 29 sierpnia 1944
Miejsce śmierci: Oświęcim
Zawód: przemysłowiec; działacz społeczny; przewodniczący Judenratu
Powiązane miejscowości: Łódź

Rumkowski Chaim (27.02.1877 Ilin k. Witebska – po 29.08.1944 Auschwitz) – przemysłowiec, działacz społeczny, działacz syjonistyczny, przewodniczący Judenratu.

Rumkowski pochodził z miasteczka Ilin w guberni witebskiej. W 1892 r. przyjechał do Łodzi, uciekając jak wielu innych Żydów z terenów Imperium Rosyjskiego przed prześladowaniami. Na pocz. XX w. prowadził z Abem Neimanem fabrykę tkanin pluszowych. Po I wojnie światowej był ajentem ubezpieczeniowym. Od 1921 r. zasiadał w zarządzie gminy żydowskiej. Pełnił funkcję prezesa zarządu Internatu dla Dzieci Żydowskich i Fermy w „Helenówku”. Należał do Organizacji Syjonistycznej w Polsce.

Po zajęciu Łodzi, przez Niemców, został mianowany zwierzchnikiem Żydów (oficjalnie od lutego 1940 r.  „Przewodniczącym Starszeństwa Żydów w Łodzi”). Rumkowski stworzył w getcie prężnie działająca administrację. Powstały zakłady pracy, które zatrudniały nawet do 80 tys. ludzi, bo Rumkowski uważał, że praca jest jedynym ratunkiem dla Żydów. Dbał też o edukację – do 1941 r. w getcie działały szkoły, także zawodowe i muzyczne, dla dzieci i młodzieży. Działalność Rumkowskiego jako przewodniczącego łódzkiego Judenratu oceniana jest przeważnie krytycznie. Zarzuca mu się despotyzm, skrupulatne wykonywanie niemieckich rozkazów, zwalczanie konspiracji antyniemieckiej w getcie. Ponadto Współpracował z Niemcami przy selekcji osób deportowanych na śmierć, licząc na to, że dzięki temu przeżyją inni. Inni badacze twierdzą jednak, że postępował tak, mając nadzieję, że ocali przynajmniej część mieszkańców getta.

Rumkowski po likwidacji getta w sierpniu 1944 r. został wywieziony ostatnim transportem do obozu Auschwitz, gdzie zginął.

Drukuj
In order to properly print this page, please use dedicated print button.