Amnestia dla więźniów polskich w ZSRR w 1941 r. – 12 sierpnia 1941 r.  władze radzieckie ogłosiły amnestię dla obywateli polskich przebywających w więzieniach, łagrach, obozach jenieckich i miejscach zesłania na terenie ZSRR. Amnestia była następstwem podpisanego dwa tygodnie wcześniej układu polsko-radzieckiego. Do końca 1941 r.  do delegatur ambasady polskiej zgłosiło się ok. 765 tys. uwolnionych Polaków. Była to tylko część ludzi objętych amnestią. Pomimo licznych próśb, władze radzieckie nie dostarczyły ambasadzie polskiej list obywateli polskich więzionych w ZSRR. Do wiadomości władz polskich dochodziły informacje o licznych przypadkach przetrzymywania obywateli polskich w więzieniach. Wieści o amnestii nie dotarły do wszystkich miejsc, gdzie więziono Polaków. Ponadto, 1 grudnia 1941 r., rząd radziecki ogłosił notę, w której stwierdzono, że jako obywatele polscy będą traktowane wyłącznie osoby narodowości polskiej, które zamieszkiwały 1 listopada 1939 r.  Zachodnią Ukrainę i Białoruś. Tym samym nie objęto amnestią obywateli polskich narodowości białoruskiej, ukraińskiej i żydowskiej. Ambasada wynegocjowała uznanie polskiego obywatelstwa dla dawnych mieszkańców centralnej i zachodniej Polski. Jednak w praktyce przywracanie polskiego obywatelstwa, a co za tym idzie, objęcie amnestią, było realizowane niekonsekwentnie.