Cohn Mendel  (1774 Krzepice koło Częstochowy – 1829 Bytom) – drugi rabin Bytomia.

Został powołany na stanowisko rabina Bytomia po śmierci swojego poprzednika Mojżesza Izraela Freunda w 1813 roku. Był szeroko znany na Śląsku ze swej ogromnej wiedzy religijnej, szczególnie z zakresu Talmudu. Słynął też z głoszenia bardzo emocjonalnych i przenikliwych kazań, które sprawiły, że stał się bardzo popularny.

Gdy Cohn został mianowany rabinem w Mysłowicach, członkowie gminy żydowskiej w Bytomiu do tego stopnia pragnęli, aby pozostał on w mieście, że postanowili go porwać. Wybrano najbardziej zaufanych i szacownych członków gminy, którzy nocą uprowadzili rabina z jego mieszkania w Mysłowicach i przywieźli z powrotem do Bytomia. Sam porwany przez pewien czas nie mógł pogodzić się ze sposobem, w jaki trafił z powrotem do Bytomia. Jednak z czasem uwielbienie członków społeczności żydowskiej przekonało do sprawowania funkcji rabina bytomskiego.

Cohn zmarł w Bytomiu w 1829 r. w wieku 55 lat. Został pochowany na starym cmentarzu przy obecnej ul. Piastów Bytomskich. Pod koniec XIX wieku wymieniono stary zniszczony nagrobek na nowy. Na płycie nagrobnej upamiętniono także pierwszego bytomskiego rabina Freunda, który spoczywał obok Cohna. Nagrobek ten zachował się do dnia dzisiejszego. Jest częścią „Ściany płaczu” na nowym cmentarzu żydowskim przy ul. Piekarskiej[1.1].

Bibliografia:

• Walerjański D., Żydzi Bytomscy – dzieje i kultura, [w:] Nadolski P., Hałaś M., Walerjański D., Ślad przeszłości. Bytom wielokulturowy, Bytom 2004.